Chuyện gần nửa thế kỷ nghe như mới hôm qua.
 |
| Bánh rau mơ có tên đẹp mà lại ngon |
Bánh rau mơ hay còn gọi là bánh dân dã. Cho đến ngày nay, tôi vẫn thường thắc mắc tại sao người xưa gọi nó là bánh. Còn gọi là bánh rau mơ vì trong bánh có một nguyên liệu vô cùng quan trọng đó là lá mơ. Lá mơ này là lá mơ lông trơn (còn gọi là lá mơ rừng) mọc thành dây, có nhiều ở miền Tây Nam Bộ; khác với lá mơ lông có nhiều ở miền Bắc nước ta hay ăn sống như một loại rau.
Tôi nhớ những ngày tháng bảy, đầu tháng tám âm lịch, xen giữa những trưa hè nắng chói mắt là những cơn mưa lất phất. Ngồi co ro nghe gió hú, cái lạnh ùa vào nhà, cái đói hoành hành ập đến. Ngày ấy cái gì cũng ngon. Chỉ là cơm nóng với ít cá khô, vài quả trứng luộc và hột vịt ngâm xì dầu, hay hũ mắm kho, ít khoai lang hấp và bột sắn, nhưng sau đó, là mãi mãi.
Những ngày mưa khiến người lớn không thể đi làm, ra vườn ra đồng, những đôi chân trẻ con không thể đi lang thang trên ruộng ngoài sân, nên bà, mẹ, dì sẽ làm bánh. Bánh ô mai dễ làm nhất. Có sẵn gạo, rau mơ, lá mít, lá chuối, dừa, lá dứa trong vườn. Chỉ cần bỏ công sức là có những chiếc bánh ấm nóng, nhân bánh với hương vị lạ miệng khiến trẻ con thích thú đến hàng chục năm sau.
Bánh gạo phải ngâm trước, tốt nhất là để qua đêm hoặc vội thì ngâm nước ấm. Gạo vo mềm, cho vào cối đá, xay. Bột sau khi ngâm được đem đi xả nước nhiều lần cho sạch rồi đem xay. Xay bột là công đoạn khá vất vả, vì chiếc cối đá rất nặng, chỉ người lớn mới làm được. Xay bột đem xay nhỏ, thêm nước từ từ, vừa phải. 3 thìa ăn cơm, 1 thìa nước lọc, 1 thìa mơ rửa sạch, thái nhỏ. Nhiều khi thấy xay chưa vừa ý, bà lại bắt em xay lại.
Xay xong, cho bột vào túi vải, buộc kín, dùng miệng cối đá đè lên cho nước chảy ra, đến khi phần tinh bột còn lại mịn dẻo, nhào đều, thêm chút đường cho thật mịn. bánh phong phú. . Lá mơ có mùi rất đặc trưng, cũng giống mùi sầu riêng, nếu chưa quen, ăn không được sẽ khó chịu, nhưng khi đã quen và thích, một chút mùi sẽ ứa nước miếng. .
Nhà mình thường làm 2 loại bánh ô mai. Một loại chỉ đơn giản là một lớp bột mỏng trên lá mít hoặc lá dừa, được cắt gọn, rửa sạch và hấp chín. Bánh có mùi thơm đặc trưng của mơ hòa quyện với mùi của các loại lá. Loại thứ hai là bánh có nhân. Nhân bánh được làm từ dừa nạo – một loại dừa cứng, được chiên khô với đường, hoặc đậu xanh hấp chín. Bánh này cần phải trải bột như bánh tráng, vo tròn, để trên lá chuối. Cho nhân bánh vào giữa, gập lại như cánh quạt rồi cho vào nồi hấp.
Khi chúng tôi còn nhỏ, bà của chúng tôi luôn cho chúng tôi nướng bánh. Lũ trẻ háo hức rửa tay, nhận lấy nắm bột từ tay bà, nâng niu như báu vật, rồi cần mẫn nặn những chiếc lá. Nhưng chỉ trong chốc lát, mỏi cả tay. Bánh mình nặn, có cái mỏng quá nên bị lỗ chỗ, có cái dày nhưng không mịn và lành như của bà ngoại. Trong những lúc bận rộn ấy, bên ngoài, những hạt mưa vẫn rơi lất phất. Những bài học về sự kiên trì, tỉ mỉ, niềm vui khi tạo ra một giá trị, đem giá trị đẹp đẽ đó đến cho người khác được mẹ và bà dạy cho tôi một cách tự nhiên.
Bánh rau mơ cần nước chấm. Đó là nước cốt vắt từ quả dừa khô, nấu chín. Nước cốt ngon phải có đủ vị béo của dừa, ngọt của đường, mặn của chút muối và thơm của lá dứa. Những miếng ô mai chín đen bóng, thơm lừng, chấm trong chén nước dừa trắng béo ngậy, trong không khí sum vầy của đại gia đình luôn khiến anh chị em chúng tôi bồi hồi nhớ nhung nửa thế kỷ. .
Vừa rồi tôi và chị cùng các anh chị, cô dì chú bác đi nghỉ hè và hẹn nhau đi làm bánh ô mai. Những chiếc bánh vẫn còn nguyên hương vị của ngày xưa. Chuyện gần nửa thế kỷ nghe như mới hôm qua. Trong góc bếp của ngoại, cũng như ngày ấy, có những người cô tóc bạc trắng, có những người chúng tôi đã đi quá nửa đời người, đầy đàn con cháu chạy quanh hỏi: “Bánh chín chưa bà? ?Dì?”
triệu bản vẽ
[yeni-source src=”” alt_src=”https://www.phunuonline.com.vn/banh-chin-chua-ba-oi-a1498505.html” name=””]
