Thực tế, trước đây có rất nhiều quy định về điều kiện sức khỏe khi đăng ký kết hôn, được thể hiện bằng các văn bản pháp luật về hôn nhân và gia đình. Cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền để người dân nhận thức được tầm quan trọng của việc này.
LTS: Sau khi đăng chủ đề Khám sức khỏe tiền hôn nhân vào thứ Hai ngày 27/11, Báo Phụ nữ TP.HCM đã nhận được rất nhiều ý kiến phản hồi, hầu hết đều đồng tình và phản hồi; Một số người tỏ ra lo ngại về việc nhận ra, nhất là khi người yêu cố tình che giấu tình trạng sức khỏe của mình. Báo Phụ nữ TP.HCM đăng tải hai trong số những chia sẻ tâm huyết của giới chuyên môn – độc giả về vấn đề này.
Luật sư Võ Thị Anh Loan hỗ trợ tư vấn tiền hôn nhân và khám sức khỏe |
Luật pháp không yêu cầu tiết lộ tình trạng sức khỏe cho các đối tác tiềm năng. Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 chỉ có một vấn đề liên quan đến sức khỏe là “sức khỏe tâm thần” trong điều kiện kết hôn – “không mất năng lực hành vi dân sự”. Tuy nhiên, từ quy định của pháp luật dân sự, có thể thấy, chỉ những người đã bị tòa án tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự mới không được kết hôn, còn trong trường hợp người mắc bệnh tâm thần hoặc mắc các bệnh khác. . Nếu bạn không nhận thức và kiểm soát được hành vi của mình nhưng chưa nhận được quyết định của tòa án thì bạn vẫn có thể kết hôn.
Theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015, “Khi một người do bệnh tâm thần hoặc một bệnh khác không thể nhận thức, làm chủ được hành vi của mình theo yêu cầu của người có quyền, lợi ích liên quan hoặc của cơ quan, tổ chức hữu quan. hoặc Tòa án ra quyết định tuyên bố người này mất năng lực hành vi dân sự trên cơ sở kết luận giám định pháp y tâm thần” (Khoản 1 Điều 22 Bộ luật Dân sự 2019). 2015).
Trường hợp một trong hai bên có bệnh mà giấu kín thì pháp luật chưa có quy định về cách giải quyết. Chỉ những bệnh thuộc danh mục bệnh truyền nhiễm và HIV mới được xử lý theo quy định của Bộ luật Hình sự (nhưng phải có xác nhận biết mình mắc bệnh hoặc mắc bệnh và có hồ sơ bệnh án…). Thực tế, khi người nam và người nữ kết hôn, quyền và nghĩa vụ phát sinh giữa các thành viên trong gia đình nên việc xử lý vợ, chồng là trường hợp hiếm gặp. Còn đối với người mắc bệnh tâm thần, nếu phát hiện sau khi kết hôn thì người kia có quyền ly hôn để đảm bảo sinh ra những đứa con khỏe mạnh (bệnh tâm thần là bệnh có tính di truyền cao).
Bản chất của hôn nhân là chia sẻ, hỗ trợ và đồng hành để giữ cho gia đình hạnh phúc và khỏe mạnh. Ở góc độ cá nhân, với tư cách là người hành nghề luật, tôi thấy cần đưa việc khám sức khỏe tiền hôn nhân vào Luật Hôn nhân và Gia đình là điều kiện cần thiết (loại trừ các bệnh di truyền, bệnh nan y, vô sinh…). Khám sức khỏe trước hôn nhân mang lại nhiều lợi ích trong việc sàng lọc, phát hiện sớm và điều trị kịp thời các bệnh lý liên quan đến sức khỏe sinh sản (vô sinh, vô sinh), phát hiện sớm các bệnh lý để có giải pháp khắc phục. can thiệp kịp thời.
Thực tế, trước đây có rất nhiều quy định về điều kiện sức khỏe khi đăng ký kết hôn, được thể hiện bằng các văn bản pháp luật về hôn nhân và gia đình. Cụ thể: Điều 10, Luật Hôn nhân và Gia đình 1959 quy định: “Người bị suy nhược cơ thể hoàn toàn; mắc một trong các bệnh như phong, hoa liễu, rối loạn tâm thần chưa chữa khỏi thì không được kết hôn”. .” Hay điểm b Điều 7 Luật Hôn nhân và Gia đình 1986 quy định: “Cấm kết hôn trong trường hợp mắc bệnh tâm thần, mất khả năng nhận thức hành vi; mắc bệnh hoa liễu”. Khoản 1 Điều 6 năm 1993 Pháp lệnh Hôn nhân và gia đình giữa công dân Việt Nam và người nước ngoài cũng quy định: “Người nhiễm HIV không được kết hôn”. Hiện nay, quan hệ kết hôn có yếu tố nước ngoài, luật mới yêu cầu phải có giấy tờ xác nhận tình trạng sức khỏe (Điểm c Khoản 1 Điều 20, Nghị định số 126/2014/ND-CP ngày 31/12/2014).
Điều kiện “khám sức khỏe” cũng là một quá trình phải thực hiện. Cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền để người dân nhận thức được tầm quan trọng của nó. Ngay cả khi khám sức khỏe định kỳ, nhiều người vẫn chưa ý thức được, bởi quan niệm “có bệnh mới đi khám”. Triển khai lĩnh vực nào trước, sau cũng là vấn đề cần được cân nhắc để việc triển khai ở từng lĩnh vực có tính khả thi. Không có nhiều người dân thành thị nhìn nhận điều này một cách công khai.
Một vấn đề khó tiếp cận nữa là để xác định bệnh di truyền, dịch vụ khám, xét nghiệm cũng tốn rất nhiều chi phí. Chính sách hỗ trợ cần được xem xét. Khó khăn đang thay đổi nhiều bước từ luật pháp, y tế, bảo hiểm xã hội…
Lawyer Vo Thi Anh Loan
(Công ty Luật CHÌA KHÓA VÀNG)
[yeni-source src=”” alt_src=”https://www.phunuonline.com.vn/can-dua-viec-kham-suc-khoe-vao-luat-hon-nhan-va-gia-dinh-a1506615 .html” name=””]