Bất chấp phản ứng của dư luận, nhiều nghệ sĩ, người nổi tiếng vẫn lặp lại những hành động phản cảm, vi phạm thuần phong mỹ tục, quảng cáo sai sự thật, gây bức xúc trong xã hội.
Phó giáo sư Bùi Hoài Sơn – Ủy viên thường trực Ủy ban Văn hóa – Giáo dục của Quốc hội – cho biết, những phát ngôn gây sốc hay hành động phản cảm đang khiến nhiều người nhận được sự chú ý, giúp họ trở nên nổi tiếng và được yêu thích hơn. Tuy nhiên, khi phải đối mặt với nhiều tiêu cực, giới trẻ bị ảnh hưởng rất nhiều về tính cách, sự trưởng thành và tương lai của mình.
Danh tiếng từ những người nổi tiếng
Ngọc Trinh (người mẫu, diễn viên, sinh năm 1989, trú TP Thủ Đức – TP.HCM) và xe máy trở thành “từ khóa” trên mạng xã hội những ngày gần đây. Từ cuối tháng 9/2023, trên trang cá nhân của Ngọc Trinh đăng tải clip cô điều khiển xe máy với tư thế nguy hiểm khi lưu thông trên một con đường ở TP.HCM. Cục Cảnh sát giao thông TP.HCM và Đội Cảnh sát trật tự, giao thông TP Thủ Đức đã tạm giữ các xe máy liên quan đến video do Ngọc Trinh đăng tải và lập biên bản xử phạt Ngọc Trinh. Ngày 19/10, Ngọc Trinh bị khởi tố, tạm giam về tội “Gây rối trật tự công cộng”, quy định tại Điều 318 Bộ luật Hình sự.
Trưa 21/10, mạng xã hội xôn xao hình ảnh anh em rạp xiếc Quốc Cơ – Quốc Nghiệp và một hãng ô tô thực hiện clip quảng cáo cả hai không đội mũ bảo hiểm khi điều khiển ô tô, đầu chồng lên nhau trên xe. .. Trong khi vụ tạm giam Ngọc Trinh còn “nóng” thì tiết mục xiếc của Quốc Cơ – Quốc Nghiệp lại trở thành chủ đề bàn tán sôi nổi trên mạng xã hội. Trước phản ứng dữ dội từ cư dân mạng, thương hiệu này đã lên tiếng: “Màn trình diễn này được thực hiện bởi một nghệ sĩ biểu diễn chuyên nghiệp trong một khu vực được kiểm soát hoàn toàn. Vui lòng không thử nó trong bất kỳ trường hợp nào.” bất kỳ hình thức nào”.
Ngọc Trinh và những kiểu tạo dáng nguy hiểm với xe máy khiến dư luận phẫn nộ. (Ảnh cắt từ clip)
Sau đó, thương hiệu này đã gỡ bỏ clip quảng cáo của Quốc Cơ – Quốc Nghiệp trên tất cả các nền tảng mạng xã hội. Dù kết luận clip được quay dưới sự bảo vệ cẩn thận và đưa ra cảnh báo nhưng cư dân mạng vẫn bức xúc vì clip phát sóng không có hình ảnh hậu trường.
Trước đó, ca sĩ Sơn Tùng M-TP bị phạt 70 triệu đồng vì phát hành MV Không có ai cả và phải gỡ MV khỏi nền tảng kỹ thuật số vì thông điệp tiêu cực của MV (có nhiều cảnh rượt đuổi, đánh đập). tàn phá, bạo lực, tự tử…). Mạng xã hội cũng ồn ào khi không đồng tình với bức ảnh Hoa hậu Đền Hùng Giáng My ngồi trên nóc một ngôi nhà cổ ở Hội An (Quảng Nam). UBND TP Hội An yêu cầu gỡ ảnh và mời những người có liên quan đến khắc phục. Theo lãnh đạo TP Hội An, hình ảnh cô Hùng Đền Giáng Giang My ngồi trên nóc phố cổ là phản cảm.
Cựu người mẫu Trang Trần cũng bị Sở Thông tin và Truyền thông TP.HCM (TT-TT) phạt 7,5 triệu đồng vì phát ngôn không phù hợp trên mạng xã hội. Gần đây, vụ việc người nổi tiếng nhận lời quảng cáo vô tội trên mạng xã hội cũng trở thành vấn đề nhức nhối. Vẫn chưa có trường hợp nào bị xử phạt vì quảng cáo sai sự thật về chất lượng sản phẩm nhưng nhiều nghệ sĩ nổi tiếng đã khiến khán giả mất niềm tin.
Cần trang bị kiến thức về trách nhiệm xã hội
Các chuyên gia cho rằng, người nổi tiếng có sức ảnh hưởng xã hội nhất định, ngoại hình của họ gắn liền với mỗi sản phẩm được quảng cáo sẽ có tác động không nhỏ đến suy nghĩ và quyết định của người tiêu dùng. Khi người nổi tiếng tham gia quảng cáo sản phẩm, dịch vụ kém chất lượng sẽ có một lượng lớn người tiêu dùng vì tin tưởng mà mua, sử dụng sản phẩm đó để rồi gánh chịu hậu quả tiêu cực. sự mong muốn. Điều này càng trở nên nguy hiểm hơn khi những người nổi tiếng quảng cáo sai sự thật về những sản phẩm liên quan đến sức khỏe con người.
Nhạc sĩ Tiến Luân bức xúc: “Người bình thường còn có trách nhiệm với xã hội chứ đừng nói đến những người là nhân vật giải trí hay người nổi tiếng. Điều đáng buồn là người nổi tiếng phải có trách nhiệm”. với xã hội, nhiều người đặt câu hỏi: Tại sao? Đây cũng là nguyên nhân gây ra những hậu quả đáng tiếc trong thời gian gần đây nhiều người nổi tiếng đã truyền tải thông điệp tiêu cực trong các sản phẩm nghệ thuật, quảng cáo “sai sự thật” sản phẩm, PR cho các sản phẩm vi phạm pháp luật như xem tử vi, tiền ảo… sự buông thả trong hành vi và hành động.”
Anh em rạp xiếc Quốc Cơ – Quốc Nghiệp không đội mũ bảo hiểm khi lái xe, chồm đầu lên xe máy (dù được xác nhận đã bảo vệ và giám sát kỹ lưỡng) khiến dư luận phẫn nộ. (Ảnh cắt từ clip)
“Người nổi tiếng nhận được nhiều đặc quyền và ưu ái hơn người bình thường nên việc họ có trách nhiệm với xã hội là điều đương nhiên. Ảnh hưởng của người nổi tiếng đối với công chúng là rất lớn nên điều quan trọng là phải cẩn thận với những gì mình nói”. Nói về hành động để không gây ảnh hưởng tiêu cực là điều kiện tiên quyết quan trọng trong cả công việc và cuộc sống” – nhạc sĩ Tiến Luân nêu rõ.
Ở một góc nhìn khác, nhạc sĩ Võ Thiện Thanh cho rằng người nổi tiếng cần được trang bị thêm kỹ năng, kiến thức về trách nhiệm xã hội. Cùng với đó, quy tắc ứng xử của nghệ sĩ và ứng xử trên không gian mạng cần được thực thi nghiêm ngặt. Đây cũng là cách tốt nhất để bảo vệ hình ảnh của chính mình.
Cuối năm sẽ có “quy trình xử lý vi phạm”
Theo Phó Giáo sư Bùi Hoài Sơn, ngoài việc điều chỉnh hệ thống pháp luật cho phù hợp với thời đại, cần bổ sung thêm nhiều công cụ để xử lý vi phạm tốt hơn, trong đó yếu tố con người là vô cùng quan trọng. “Chúng ta có xã hội số, kinh tế số, văn hóa số nên cần người quản lý những lĩnh vực đó” – PGS Bùi Hoài Sơn nói.
Ngoài ra, ông Sơn cũng tin rằng nếu mỗi người có ý thức báo tin xấu cho cơ quan chức năng sẽ góp phần tạo môi trường tốt để chúng ta phát triển văn hóa, con người. “Nhiều người nổi tiếng đã bị cảnh cáo và xử phạt nặng khi có hành vi vi phạm trên mạng xã hội. Dù chưa hạn chế hoàn toàn nhưng rõ ràng việc răn đe kịp thời sẽ là lời cảnh báo mà mọi người cần phải cảnh giác”. ý thức tôn trọng pháp luật dù ở ngoài đời hay trên không gian mạng” – PGS Bùi Hoài Sơn bày tỏ quan điểm.
Quy trình xử lý nghệ sĩ, người có ảnh hưởng trực tuyến vi phạm pháp luật, trái thuần phong mỹ tục hiện đang được Bộ Thông tin và Truyền thông và Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VH-TT-DL) phối hợp xây dựng. xây dựng. Theo đó, nghệ sĩ, người có ảnh hưởng vi phạm quy tắc ứng xử của người hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật, không trung thực trong quảng cáo, cung cấp thông tin sai sự thật tới công chúng, ngoài việc bị xử lý theo quy định sẽ bị xử lý theo quy định. pháp luật, hai bộ đang xem xét kiểm soát, hạn chế hình ảnh, hoạt động.
Dự kiến Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ lập danh sách nghệ sĩ vi phạm. Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch căn cứ vào danh sách này và mức độ vi phạm chuẩn mực đạo đức, vi phạm quy định trong quy tắc ứng xử của người hành nghề nghệ thuật sẽ có hình thức thông tin, phối hợp với các cơ quan chức năng khác. các cơ quan, báo, đài liên quan kiểm soát sự hiện diện của các nghệ sĩ này, từ việc xuất hiện trên các phương tiện thông tin đại chúng đến các hoạt động xã hội.
Phó giáo sư Bùi Hoài Sơn cho rằng, quá trình xử lý vi phạm của người nổi tiếng, nghệ sĩ sẽ lấp đầy những lỗ hổng trong xử lý vi phạm trong lĩnh vực này. Tuy nhiên, trên thực tế, việc lập danh sách đen những nghệ sĩ, người nổi tiếng vi phạm được coi là không đơn giản vì nó liên quan đến con người. Nếu hình phạt không thích đáng sẽ ảnh hưởng tới sự nghiệp và danh dự của người nghệ sĩ.
Ông Nguyễn Thanh Sơn, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế – Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cho biết, hiện Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông hoàn thiện dự thảo thủ tục xử lý, kiểm soát Đối với trường hợp nghệ sĩ quảng cáo sai sự thật hoặc không tuân thủ quy tắc ứng xử thì lấy ý kiến của Bộ Công an, Bộ Tư pháp, cơ quan có thẩm quyền và chờ phê duyệt. Dự kiến nó sẽ được hoàn thành vào cuối năm nay.
Bà Ninh Thị Thu Hương, Cục trưởng Cục Văn hóa Cơ sở thừa nhận thời gian gần đây, nhiều nghệ sĩ nổi tiếng tham gia quảng cáo mà không kiểm chứng chất lượng sản phẩm. Theo bà Hương, trong những trường hợp này cơ quan nhà nước sẽ “áp dụng” các biện pháp xử phạt nghiêm khắc hơn.
Dự thảo Luật Quảng cáo sửa đổi sẽ đưa ra quyền và trách nhiệm của các đơn vị vận chuyển sản phẩm quảng cáo có uy tín, nghĩa là không chỉ nghệ sĩ mà cả những người có uy tín cũng sẽ được quy định và đưa vào dự thảo sắp tới. .
Hình thành các quy tắc để ngăn chặn hành vi lệch lạc
ThS Trần Nam – giảng viên Xã hội học Truyền thông đại chúng, Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia TP.HCM – tin rằng người nổi tiếng có thể là những tấm gương sáng, động lực truyền cảm hứng và tích cực, nhưng cũng có thể có tác động. tiêu cực đối với số đông. Xã hội và pháp luật cần hình thành những quy tắc để ngăn chặn những hành vi lệch lạc.
Cũng theo ThS Trần Nam, giới trẻ luôn cập nhật xu hướng xã hội rất nhanh, phản ứng nhanh và còn bị ảnh hưởng bởi cách ứng xử của thần tượng. Vì vậy, cộng đồng thường lo ngại giới trẻ sẽ lan truyền hoặc bắt chước những hành vi tiêu cực của người nổi tiếng. Những quan niệm, chuẩn mực cá nhân sẽ bị ảnh hưởng và nếu hình thành hành vi tập thể sẽ gây nguy hiểm cho xã hội.
Chính vì vậy, những người nổi tiếng luôn phải có trách nhiệm lớn lao đối với giới trẻ. Ngoài trách nhiệm của một công dân, người nổi tiếng cần có trách nhiệm xây dựng hình ảnh, giá trị tốt đẹp với công chúng. Họ cũng cần phải chịu đựng áp lực khi mắc sai lầm và tránh những hậu quả xã hội. Đặc biệt, cần có chế tài đối với những người nổi tiếng có những phát ngôn, hành vi không lành mạnh, ảnh hưởng tiêu cực đến lối sống của giới trẻ.
Kim Ngân viết
[yeni-source src=”” alt_src=”https://kenh14.vn/trach-nhiem-xa-hoi-cua-nguoi-noi-tieng-khong-the-xem-nhe-20231023074205851.chn” name=” “]
