Thể loại kinh dị Việt Nam ngày càng phát triển cả về chất lượng lẫn số lượng, đặc biệt sau khi hệ thống kiểm duyệt ngày càng cởi mở hơn và cho phép làm phim “ma có thật”.
Theo đạo diễn huyền thoại Martin Scorsese, điện ảnh ban đầu không thực sự ra đời với mục đích kể một câu chuyện hay, nhân văn. Thời đó, người ta trả tiền để đến rạp chỉ để trải nghiệm những hình ảnh có thể mang đến sự phấn khích hoặc cảm xúc mãnh liệt. Và các nhà làm phim dần nhận ra rằng một trong những loại nội dung dễ bán vé chính là nỗi sợ hãi.
Chỉ vài năm sau khi Thomas Edison được cấp bằng sáng chế cho chiếc máy ảnh đầu tiên, các nhà làm phim Pháp đã cho ra mắt tác phẩm kinh dị dài 3 phút có tựa đề Le Manoir du diable (1896). Kể từ đó, thể loại này dần trở thành một dòng chảy sống còn trong lịch sử điện ảnh thế giới. Đây thường không phải là thể loại được tạo ra để tranh giải thưởng danh giá nhưng lại cực kỳ được ưa chuộng vì khả năng thu hồi vốn và kiếm lời.
Các nhà làm phim Việt Nam từ lâu đã nhìn thấy tiềm năng của thể loại đặc biệt này. Những năm gần đây, các tác phẩm kinh dị của nước này có bước phát triển cả về chất lẫn số lượng, nhất là khi hệ thống kiểm duyệt cởi mở hơn và cho phép sản xuất những câu chuyện “ma có thật”. Mới đây, loạt phim Tết Ở Làng Địa Ngục gây chú ý khi vượt qua nhiều bom tấn quốc tế để chiếm giữ vị trí top 1 trên Netflix Việt Nam. Tuy không thiếu điểm trừ nhưng phim nhận được nhiều lời khen nhờ sự tỉ mỉ trong khâu dựng bối cảnh và trang phục cùng với kịch bản không thực sự chặt chẽ nhưng đủ hấp dẫn, thu hút.
Tết Ở Làng Địa Ngục mới đây đã gây chú ý khi đứng đầu nền tảng phim trực tuyến Netflix Việt Nam.
Sự tiến bộ đáng kể của các nhà làm phim kinh dị Việt Nam
Ở Việt Nam, thể loại kinh dị được đánh giá là còn khá non trẻ so với các nước trong khu vực. Mười (2007) được coi là phim ma đầu tiên của làng điện ảnh nước nhà kể từ năm 1975. Sau đó, nhiều đạo diễn cũng thử sức với thể loại đầy tiềm năng nhưng cũng đầy thử thách này. Tuy nhiên, số lượng tác phẩm thực sự để lại dấu ấn vẫn có thể đếm trên đầu ngón tay. Không ít lần khán giả phải thất vọng vì những lỗ hổng kịch bản ngớ ngẩn, hiệu ứng hình ảnh “giả tạo” cũng như diễn xuất quá vụng về của dàn diễn viên. Đã có thời điểm khán giả chỉ nghe phim ma Việt Nam cũng cảm thấy nhàm chán vì đi xem không những khiến họ sợ hãi mà còn khiến họ tức giận.
Tuy nhiên, mọi chuyện đang dần thay đổi theo chiều hướng tích cực hơn. Sự thay đổi dễ thấy nhất là sự cải thiện về chất lượng hình ảnh. Những dự án phim kinh dị gần đây ngày càng được đầu tư bài bản. Năm 2022, một bộ phim kinh dị khác cũng thu hút sự chú ý tại rạp là Truyện Ma Gần Nhà . Ekip nhận được nhiều lời khen vì sự chăm chút trong khâu dựng hình và tạo hình nhưng kịch bản vẫn còn nhiều lỗ hổng.
Truyện Ma Gần Nhà từng gây xôn xao phòng vé Việt Nam vào năm 2022 nhờ hình ảnh ấn tượng dù gây tranh cãi về nội dung.
Đây cũng là tác phẩm hiếm hoi có đầy đủ các yếu tố cần thiết của một bộ phim kinh dị đích thực, từ truyện ma với đủ kiểu tà thuật, mê tín dị đoan cho đến hình ảnh máu me, chặt chém đủ để tạo hiệu ứng hình ảnh. mạnh. Với doanh thu gần 60 tỷ đồng trong bối cảnh phòng vé vừa trải qua đại dịch, Truyện Ma Gần Nhà thực sự xuất hiện như một hiện tượng và trở thành điểm sáng hiếm hoi trong một năm đáng quên của điện ảnh Việt nói chung.
Như trường hợp Tết Ở Làng Địa Ngục mới đây, điểm ấn tượng của dự án còn đến từ sân khấu hình ảnh với bối cảnh chính tại một ngôi làng hẻo lánh ở tỉnh Hà Giang, giúp tạo cảm giác “rừng thiêng, nước”. “độc hại” rất phù hợp với nội dung phim. Dù khâu tạo hình không thể nói là xuất sắc nhưng vẫn có nhiều nhân vật để lại ấn tượng trong lòng khán giả như Thập Nương (Lan Phương), Đại (Đình Khang), lão ăn mày (NSƯT Phú Đôn)…
Một điểm nổi bật khác của dự án đến từ việc lựa chọn tốt các yếu tố văn hóa bản địa để đưa vào phim. Những câu chuyện ma quái, đáng sợ được truyền tụng trong dân gian là nguồn tài liệu vô tận cho các đạo diễn. Trước Tết Ở Làng Địa Ngục , nhiều tác phẩm như Bắc Kim Thang, Thất Sơn Tâm Linh cũng đi theo hướng phát triển này và nhận được sự quan tâm của đông đảo công chúng, đạt doanh thu không hề kém. Những câu chuyện này không chỉ hấp dẫn mà còn gần gũi với khán giả Việt Nam. Đây cũng là hướng đi đã được nhiều nước châu Á như Nhật Bản, Thái Lan áp dụng từ nhiều năm trước và rất thành công.
Nhiều phim kinh dị Việt gây ấn tượng nhờ sử dụng những câu chuyện ma quái, rùng rợn được lưu truyền trong dân gian.
Mảnh đất màu mỡ cho các nhà làm phim
Theo thống kê của hãng Kaggle, từ năm 1971 đến nay, kinh phí trung bình cho một bộ phim kinh dị ở Hollywood rất thấp, chỉ khoảng 13 triệu USD (đã bao gồm yếu tố lạm phát). Trong khi đó, các thể loại phổ biến khác lại đòi hỏi vốn gấp nhiều lần. Đắt nhất là phim phiêu lưu và phim hoạt hình với kinh phí trung bình khoảng 73 triệu USD/phim. Tuy nhiên, dù đầu tư ít nhưng kinh dị lại là thể loại phim có tỷ suất sinh lời cao nhất với 173%, vượt xa thể loại đứng thứ hai là phim gia đình (111%).
Những năm gần đây, nhiều người thường nhắc đến siêu anh hùng là thể loại thống trị phòng vé. Tuy nhiên, hãng phim Hollywood sở hữu lãi suất cao nhất Hollywood hiện nay chính là “vua kinh dị” Blumhouse với mức lợi nhuận lên tới 997% so với số vốn họ bỏ ra, vượt xa công ty đứng thứ 2 là Blumhouse. Disney (154%), cũng theo thống kê của Kaggle từ năm 1971. Những chỉ số đó cho thấy kinh dị vẫn là lựa chọn an toàn và sinh lời. Đồng thời, đây là sân chơi đầy hứa hẹn cho các nhà làm phim tại các quốc gia có ngành công nghiệp điện ảnh đang trong giai đoạn phát triển, không có nhiều kinh phí để đi theo xu hướng sản xuất những bộ phim bom tấn thương mại đắt đỏ.
Kinh dị là thể loại phim có kinh phí thấp nhất ở Hollywood. Ảnh: Kaggle
Kinh dị cũng là thể loại phim có tỷ lệ hoàn vốn đầu tư (ROI) cao nhất ở Hollywood.
Nhìn lại thị trường Việt Nam, tuy chưa có nhiều tác phẩm để lại dấu ấn rõ ràng về chất lượng nhưng những dự án kinh dị gần đây vẫn thường có doanh thu tốt và nhận được nhiều sự quan tâm của công chúng. Ngay cả những bộ phim bị chê là thảm họa như Đảo Xác (2022) vẫn thu về 12,8 tỷ đồng – thành tích không tồi đối với một tác phẩm bị cư dân mạng chỉ trích suốt một thời gian dài. Hay trước đó vài tháng, Bông Đề của đạo diễn Lê Văn Kiệt cũng gây tranh cãi về chất lượng nhưng cũng về đích an toàn với doanh thu khoảng 40 tỷ đồng.
Kinh dị cũng được coi là thể loại dễ xuất khẩu nhất, đặc biệt là sang các nước có nền điện ảnh đang phát triển. Nhìn lại đầu những năm 2000, phim ma chính là cầu nối giúp nhiều nước châu Á như Nhật Bản, Hàn Quốc hay Thái Lan tiếp cận thị trường quốc tế. Khi đó, những cái tên như Ring, Audition hay Nang Nak được xem là đại diện tiêu biểu cho làn sóng “Asia Extreme” đang càn quét các quốc gia như Mỹ, Anh…, nơi khán giả đã chán ngấy phim kinh dị. Hollywood quá khuôn mẫu và cũ kỹ. Thể loại này cũng là bệ phóng cho nhiều đạo diễn tài năng châu Á như Apichatpong Weerasethakul, Kim Jee Woon hay Hideo Nakata tìm đường ra biển lớn và chinh phục khán giả toàn cầu.
Chờ bom tấn thực sự
Dù mức chất lượng chung có dấu hiệu cải thiện nhưng điện ảnh Việt thực sự cần những tác phẩm bom tấn để vực dậy thể loại phim đầy tiềm năng này. Tính đến thời điểm hiện tại, dự án kinh dị duy nhất vượt mốc trăm tỷ là Face Off: Guest House của đạo diễn Lý Hải. Tuy nhiên, thực ra phim này thiên về thể loại hài nhiều hơn, chỉ mượn câu chuyện tâm linh làm nền.
Cuối năm nay, khán giả sẽ tiếp tục có cơ hội được thưởng thức 3 dự án kinh dị mới gồm Soul Eater, Sun Man và Demon Dog . Qua những hình ảnh đầu tiên được công bố, tất cả đều là những tác phẩm đáng mong đợi và hứa hẹn nhiều điều thú vị. Đặc biệt, The Sun là bộ phim Việt Nam đầu tiên lấy đề tài Ma Cà Rồng, thiên về thể loại giả tưởng, kinh dị nhiều hơn. Các dự án còn lại đều là phim kinh dị thuần túy và có điểm chung là đều lấy cảm hứng từ truyện dân gian Việt Nam.
Ghost Dog và Soul Eater là những bộ phim ma đầy triển vọng tại phòng vé dịp cuối năm.
Phim Kẻ Ăn Linh Hồn là phần tiền truyện của series Tết Ở Làng Địa Ngục, tiếp tục xoay quanh câu chuyện truy tìm nguồn gốc ma thuật cổ xưa Rượu Đầu Lâu. Ngay từ trailer, khán giả đã bị thu hút bởi những hình ảnh Việt Nam như đám cưới chuột hay những con rối nước ma ám. Trong khi đó, Demon Dog là dự án tiếp theo của “vua kinh dị” Quang Tuấn với kịch bản lấy cảm hứng từ truyện dân gian Chú chó đội mũ .
Ngay sau khi đăng tải những hình ảnh đầu tiên, những tác phẩm kinh dị này đã ngay lập tức thu hút sự chú ý của cộng đồng mạng. Trên các diễn đàn phim ảnh dịp cuối năm có thể bắt gặp những cuộc thảo luận sôi nổi về những tình tiết, giả thuyết được hé lộ trong trailer. Điều đó không chỉ cho thấy sự quan tâm của công chúng mà còn là bằng chứng cho thấy khán giả nước nhà đã dần lấy lại niềm tin vào phim ma “made in Vietnam”. Đây là cơ hội để các nhà sản xuất, đạo diễn nắm bắt và cho ra đời những tác phẩm có chất lượng tốt hơn nữa.
Thể loại kinh dị Việt Nam vẫn còn nhiều tiềm năng phát triển. Với thế mạnh về văn hóa, lịch sử, các nhà làm phim không thiếu tư liệu để tạo nên những câu chuyện mới lạ, hấp dẫn. Hiện nay, chi phí sản xuất các dự án phim nói chung và kinh dị nói riêng ở nước ta vẫn còn khá khiêm tốn. Kinh phí để hoàn thành một loạt phim như Tết ở làng địa ngục chỉ bằng hoặc thậm chí thấp hơn một tập phim trung bình ở các nước như Hàn Quốc, Mỹ. Tuy nhiên, với những tín hiệu tích cực hiện nay, chắc chắn nhiều nhà sản xuất sẽ sớm đầu tư mạnh vào mảnh đất màu mỡ này. Khán giả có thể sẽ không phải đợi lâu để được xem những bộ phim ma với doanh thu hàng trăm tỷ trong tương lai.
[yeni-source src=”” alt_src=”https://kenh14.vn/qua-roi-cai-thoi-xem-phim- Kinh-di-viet-ma-so-chan-hon-so-ma-20231130214011602 .chn” name=””]
