Đạo diễn Phạm Thiên Ân – người vừa đoạt giải Camera d’Or tại LHP Cannes 2023 – không đặt quá nhiều kỳ vọng vào doanh thu bởi anh nhận thấy cách thể hiện của phim khác với các thể loại quen thuộc với khán giả.
Vỏ Kén Vàng (tên tiếng Anh: Inside The Yellow Cocoon Shell) của Phạm Thiên Ân là phim Việt Nam duy nhất tham dự LHP Cannes năm nay. Tác phẩm khiến anh ấy trở thành đạo diễn đầu tiên của chúng tôi giành chiến thắng ở hạng mục Camera d’Or trong Directors’ Fortnight (Tuần lễ của các đạo diễn). Đây cũng là giải thưởng mà nhà làm phim gốc Việt Trần Anh Hùng giành được cho bộ phim Mùi đu đủ xanh năm 1993 .
Trở về Mỹ cùng ê-kíp ngay sau lễ bế mạc, đạo diễn Phạm Thiên Ân chia sẻ với chúng tôi về thành công ngoài mong đợi mà anh vừa đạt được.
Phạm Thiên Ân nhận giải Camera d’Or từ BTC LHP Cannes 2023
Phạm Thiên Ân cảm thấy thế nào khi ban tổ chức công bố kết quả giải thưởng Caméra d’Or?
Tôi cảm thấy rất bất ngờ vì nó nằm ngoài sức tưởng tượng của tôi. Sau đó là sự xúc động và tự hào khi là người Việt Nam được vinh danh tại một trong những LHP lớn nhất thế giới. Được chọn đi Cannes và giành được những giải thưởng quan trọng là điều nằm ngoài sức tưởng tượng của tôi. Tôi nghĩ phim ra mắt đúng thời điểm và đạt được thành tích tốt là điều thực sự may mắn cho tôi và cả ê-kíp.
Anh và đạo diễn Trần Anh Hùng cùng được vinh danh tại LHP Cannes năm nay. Làm thế nào để hai người chia sẻ niềm vui với nhau?
Lần đầu tiên tôi gặp đạo diễn Trần Anh Hùng là sau buổi họp báo bế mạc liên hoan phim. Chúng tôi chúc mừng nhau sau giải thưởng. Anh nói với tôi: “Hay quá! Phim Việt Nam năm nay hay quá”. Trước lễ trao giải, tôi có thể liên lạc với anh ấy thông qua bạn bè, nhưng do lịch trình khác nhau, tôi không thể gặp anh ấy. Cuộc trò chuyện ở hậu trường buổi họp báo là lần đầu tiên chúng tôi nói chuyện.
Phạm Thiên Ân và Trần Anh Hùng sau chiến thắng tại LHP Cannes 2023 (Ảnh: ZOBRA)
Những vấn đề bạn gặp phải khi thực hiện bộ phim truyện đầu tiên của mình?
Có nhiều vấn đề trong quá trình thực hiện Inside the Golden Cocoon , như thiếu kinh phí hay quá trình quay phim bị rơi vào thời điểm căng thẳng của dịch Covid-19. Thời gian từ khi lên ý tưởng đến khi hoàn thành là hơn 4 năm. Kinh phí làm phim khá thấp và 60% đến từ quỹ điện ảnh nước ngoài, 40% đến từ đầu tư trong nước.
Do dịch Covid-19 nên tôi phải chia nhỏ quá trình quay phim từ năm 2020 sang năm 2022. Nhiều cảnh cũng phải đợi thời tiết thích hợp mới quay nên song song với quá trình quay tôi vẫn tiếp tục đi. Tìm kiếm tài trợ cho một bộ phim. Tôi và nhóm của mình đã gửi dự án đến các quỹ lớn và may mắn được chọn. Các nguồn đầu tư trong nước đến từ các mối quan hệ của gia đình và bạn bè.
Phim nghệ thuật thường là dự án kén khán giả, anh và ê-kíp có gặp áp lực về doanh thu của phim không?
Hầu hết kinh phí đến từ các quỹ nước ngoài (quỹ công/trợ cấp), là quỹ chính phủ không yêu cầu thu nhập, vì vậy chúng tôi không chịu nhiều áp lực bán vé. Tôi cũng không đặt nhiều kỳ vọng khi phim ra mắt, bởi diễn biến của “ Bên trong kén vàng” khác hẳn với các thể loại quen thuộc với khán giả. Tôi chỉ mong phim sớm đến được với khán giả quê nhà. Đó đã là một điều hạnh phúc đối với tôi.
Điều gì ở truyện Bên trong quả dừa vàng đã truyền cảm hứng và động lực để chị quyết định đưa lên màn ảnh?
Với Inside the Golden Cocon, tôi muốn khám phá xem hành trình trở về nhà của một người đàn ông đã dẫn anh ta kết nối lại với quá khứ của chính mình như thế nào. Lần trở về quê hương này bộc lộ mâu thuẫn nội tâm giữa đức tin bị lãng quên của anh và cuộc sống hiện tại vô cùng bất mãn.
Hành trình phản ánh những chiều kích khác nhau của tâm hồn con người, điều mà chúng ta không ngừng tìm kiếm nhưng không bao giờ có thể đạt được trọn vẹn. Nó cũng liên quan đến ước mơ, đam mê của chúng ta và cái chết không thể tránh khỏi.
Tôi tin rằng tất cả mọi người đều hướng về khía cạnh tâm linh để vượt qua sự hối hả và nhộn nhịp của xã hội hiện đại bề ngoài. Tin vào Chúa hay không, con người không tránh khỏi câu hỏi mình là ai trong vũ trụ này. Thông qua bộ phim, tôi chỉ muốn đặt một câu hỏi cho cả tôi và những người xem đang tìm kiếm bộ phim này: Mỗi chúng ta sống để làm gì?
Đội Bên Trong Chiếc Kén Vàng
Bạn có bị ảnh hưởng bởi phong cách và tác phẩm của các đạo diễn khác khi thực hiện dự án này không?
Tôi nghĩ mình được truyền cảm hứng và ảnh hưởng từ tác phẩm của nhiều đạo diễn như: Ruben Ostlund (Thụy Điển); Abbas Kiarostami (Iran); Luis Buñuel (Tây Ban Nha), Kenji Mizoguchi (Nhật Bản), Theo Angelopoulos (Hy Lạp), Bela Tarr (Hungary), Andrei Tarkovsky (Nga)… Đã có rất nhiều sự giúp đỡ trong quá trình làm phim, cả trong và ngoài nước, ở khuôn khổ của một cuộc phỏng vấn, thật khó để tôi kể tên tất cả, nhưng tôi thực sự biết ơn tất cả họ.
Bạn đã bén duyên với điện ảnh như thế nào?
Tôi sinh ra và lớn lên ở vùng quê Nam Bộ (tỉnh Lâm Đồng). Không có nhiều hoạt động vui chơi giải trí như ở thành phố nên từ nhỏ tôi đã có sở thích tổ chức các buổi chiếu phim tại nhà với bạn bè. Những bộ phim tôi chọn thường thuộc thể loại hành động ly kỳ hoặc siêu anh hùng. Nói thật là lúc đó tôi không có nhiều cảm nhận về điện ảnh lắm. Tôi nghĩ rằng tôi chỉ có đủ kiên nhẫn để xem một bộ phim nghệ thuật trong 10 phút.
Vào TP.HCM học CNTT được 4 năm, em cảm thấy mình không phù hợp với ngành này. Tôi quyết định tự học thêm về phim và bắt đầu tự học về dựng phim và quay phim. Dần dần, chất phim khó tiêu hóa khiến tôi hứng thú hơn và thế là tôi thử sức với một số phim ngắn. Tôi đã làm 3 phim ngắn trước khi bắt đầu dự án Inside the Golden Cocon .
Điều gì đã thúc đẩy bạn theo đuổi sự nghiệp làm phim trong những năm qua?
Đối với sự thôi thúc đến rạp, tôi nghĩ đó cũng là nguồn cảm hứng cho Inside the Golden Cocon . Toàn bộ ý tưởng của bộ phim xoay quanh một thứ mà tôi gọi là “ơn gọi”. Dù con người chiếm giữ vị trí nào trong xã hội thì “tiếng gọi” ấy vẫn luôn tồn tại trong mỗi cá nhân và xuất hiện ở những thời điểm khác nhau trong cuộc đời. Dựa trên “tiếng gọi” đó, tôi phát triển một tính cách liên quan rất nhiều đến con người hiện tại và quá khứ của tôi.
Nói thật cho rõ hơn, tôi ở chung với các sơ trong một ngôi nhà dòng như Đạo trong phim từ bé. Tôi có bà nội là bề trên Dòng Mến Thánh Giá – người luôn truyền cho tôi “ơn gọi” nữ tu. Tôi không thể hiểu nó. Tôi vẫn lập gia đình như bao người khác. Sau này nó trở lại khi tôi bắt đầu học về điện ảnh. Tôi luôn nói điện ảnh là “tiếng gọi” của mình.
Sau thành công tại Cannes, kế hoạch tiếp theo của anh với Inside the Golden Cocoon hay sự nghiệp làm phim của anh là gì?
Sau Cannes, tôi và ê-kíp đang tích cực chuẩn bị cho kế hoạch phát hành phim trên thế giới và tại Việt Nam. Tôi dự định sẽ trở lại Việt Nam để gặp gỡ, trao đổi và chính thức ra mắt phim. Tôi cũng đang có ý tưởng cho dự án phim truyện tiếp theo và sẽ phát triển nó trong thời gian sắp tới.
Anh có lời khuyên nào dành cho những người làm phim trẻ như mình?
Mỗi người đều có một con đường phù hợp với mình và những câu chuyện của riêng mình. Cá nhân tôi cũng xuất phát điểm là một người làm phim nghiệp dư, không học qua trường lớp mà chỉ tự học và tham gia các cuộc thi phim ngắn. Tôi nghĩ bắt đầu từ đâu không quan trọng, chỉ cần bạn tự tin và quyết tâm với dự án của mình thì mọi người sẽ thành công.
Phạm Thiên Ân sinh năm 1989 tại tỉnh Lâm Đồng, từng học Công nghệ thông tin tại TP.HCM nhưng lại chuyển sang làm phim ngắn. Năm 2015, anh cùng gia đình sang Mỹ học thêm về điện ảnh. Trước Trong Kén Vàng, Thiên Ân đã thực hiện một số phim ngắn như Người Câm, Hãy Tỉnh Thức, Hãy Sẵn Sàng …
[yeni-source src=”” alt_src=”https://kenh14.vn/dao-dien-viet-nam-thang-cannes-toi-khong-ky-vong-doanh-thu-cao-chi-mong-phim -som-den-voi-khan-gia-trong-nuoc-202305531162320065.chn” name=””]
