Khắc xương có một vị trí đặc biệt quan trọng trong văn hóa Ấn Độ. Trong triều đại Mughal, các thành viên của gia đình hoàng gia đã sử dụng các tác phẩm chạm khắc tinh xảo từ xương để trang trí cung điện của họ.
Ở quận Lucknow, thủ phủ bang Uttar Pradesh, Ấn Độ, có một xưởng giúp bảo tồn một truyền thống nghệ thuật thời tiền sử. Jalaluddeen Akhtar – chủ xưởng – đã học kỹ năng điêu khắc xương từ người chú của mình vào năm 1980 và đã tạo ra những tác phẩm nghệ thuật tuyệt đẹp kể từ đó. Giờ đây, con trai ông – Aqueel – cũng tiếp tục sự nghiệp của cha mình tại một trong số ít xưởng điêu khắc đang hoạt động trong khu vực.
Nhưng cùng với xã hội ngày càng hiện đại, nghề khắc xương phải đối mặt với nhiều thách thức. Mặc dù nhận được sự hỗ trợ của chính phủ, nhưng các vấn đề như chi phí điện cao, khan hiếm nguyên liệu và thị trường eo hẹp khiến người lao động khó duy trì nghề truyền thống này.
Người nghệ sĩ đang khắc trên một mẩu xương
Hiện tại, gia đình Akhtar đang cố gắng mở rộng truyền thống bằng cách tham dự và truyền bá kiến thức về chạm khắc trong các xưởng do chính phủ trợ cấp, đồng thời cùng với một số nghệ nhân chuyên nghiệp khác tiếp tục tạo ra những tác phẩm chạm khắc bằng xương tuyệt đẹp.
Nguồn gốc của rãnh xương
Kể từ khi con người bắt đầu săn bắn, họ đã sử dụng xương động vật để chế tạo công cụ. Vì dễ tạo hình và bền hơn gỗ nên xương bắt đầu được dùng để chế tạo công cụ. Sau đó, đồ trang sức bằng xương cũng được tạo ra và sử dụng như một biểu tượng của quyền lực và lễ kỷ niệm.
Đến thế kỷ 17, khi nghệ thuật chạm khắc dần phát triển, các nghệ nhân thường sử dụng ngà voi hoặc sừng tê giác để thể hiện tay nghề của mình. Các đồ tạo tác như đồ trang sức, gậy chống hoặc tráp được chạm khắc tinh xảo dần trở nên phổ biến ở Đồng bằng Ấn-Hằng, được các nhà cai trị và vua chúa đánh giá cao và tùy chỉnh. Điều này góp phần đáng kể vào sự tiến bộ của nghệ thuật chạm khắc xương, và thậm chí còn phổ biến nạn săn trộm voi để lấy ngà trong khu vực.
Một số sản phẩm được làm từ xương như rương, đèn, đồ trang sức, bút, v.v.
Vào cuối thế kỷ 20, sau khi chính phủ ban hành lệnh cấm buôn bán ngà voi, nghề truyền thống này bị đe dọa nghiêm trọng.
Trong khi một số người sử dụng kỹ năng điêu khắc của mình để chuyển sang chạm khắc gỗ, những người khác quyết tâm bỏ nghề và chuyển sang lĩnh vực khác để kiếm sống.
Đối với những người muốn bảo tồn truyền thống gia đình và tổ tiên, họ bắt đầu sử dụng xương động vật như xương trâu – loại xương động vật có thể dễ dàng kiếm được từ các lò mổ – để thay thế cho các vật liệu cũ. Ngày nay, nó vẫn là loại xương chính được gia đình Akhtar sử dụng để tạo nên những tác phẩm điêu khắc tuyệt đẹp.
Quy trình làm việc tỉ mỉ và phức tạp
Khi xương đến tay nghệ nhân, chúng được chặt nhỏ, làm sạch và chạm khắc. Sản phẩm được tạo ra vô cùng đa dạng từ đèn lồng, bút, dao cho đến bông tai và dây chuyền. Những mảnh xương không sử dụng được sau này sẽ được bán cho các doanh nghiệp để nghiền nhỏ và đưa vào phân bón.
Công việc phức tạp nhất mà Aqueel từng làm là khôi phục một chiếc đèn có tuổi đời lên tới 60 năm. Đèn cao khoảng 1,5 m và được trang trí bằng vô số hình chạm khắc có kích thước chưa đến 1 mm trên toàn bộ thân đèn. Mặc dù đã mất vài năm nhưng việc khôi phục chiếc đèn vẫn chưa hoàn thành.
Các nghệ nhân làm việc trong xưởng
Hầu hết các chi tiết chạm khắc xương đều yêu cầu nghệ nhân thực hiện hoàn toàn bằng tay. Quá trình tạo tác phẩm vẫn sử dụng máy móc, nhưng hạn chế ở những công đoạn thô sơ như dùng cưa để xẻ xương hay khoan để khoét lỗ.
Nhiều người có cái nhìn tiêu cực về chạm khắc vì lịch sử sử dụng ngà voi, nhưng cùng với sự thay đổi của xã hội, các nghệ nhân cũng nhận ra rằng việc làm hại động vật chỉ vì nghệ thuật là một tội ác’, một hành động sai trái. Vì vậy, họ quyết tâm thay đổi, sử dụng xương của các loài động vật khác – thường là động vật được nuôi để lấy thịt – thay vì xương hoặc ngà của các loài quý hiếm.
Trong một cuộc phỏng vấn với My Modern Met, Aqueel cho biết: “Khi mọi người nhìn vào tác phẩm của chúng tôi, chúng tôi mong họ không chỉ nhìn thấy những hoa văn phức tạp trên bề mặt mà còn cả lịch sử hàng nghìn năm. Tôi muốn họ nhận ra rằng họ cần phải chúng tôi đã phát triển từ gốc rễ ban đầu của chúng tôi.”
Nguồn: My Modern Met
[yeni-source src=”” alt_src=”https://kenh14.vn/nghe-co-tu-thoi-tien-su-bien-nhung-manh-xuong-dong-vat-thanh-tac-pham-nghe -thuat-king-ngac-20230613154201235.chn” name=””]
