Nhiệt độ tăng cao khiến máy bay khó cất cánh hơn tại một số sân bay, tạo ra một thách thức khác cho ngành hàng không dân dụng.
Và khi các đợt nắng nóng trở nên thường xuyên hơn, vấn đề này có thể ảnh hưởng đến nhiều chuyến bay hơn, buộc các hãng hàng không phải giữ hành khách trên mặt đất.
“Thách thức cơ bản đối với bất kỳ máy bay nào khi cất cánh là máy bay rất nặng và lực hấp dẫn muốn giữ chúng trên mặt đất”, Paul Williams, giáo sư Khí quyển tại Đại học Reading ở Anh, cho biết.
“Để vượt qua trọng lực, họ cần tạo ra lực nâng, đó là bầu không khí đẩy máy bay lên. Lực nâng phụ thuộc vào một số yếu tố, nhưng một trong những yếu tố quan trọng nhất là nhiệt độ của không khí – và khi không khí nóng lên, nó nở ra, do đó số lượng phân tử có sẵn để đẩy máy bay giảm đi.”
Chuyên gia này cho biết, cứ nhiệt độ tăng thêm 3 độ C, lực nâng của máy bay sẽ giảm hơn 1%.
“Đó là lý do tại sao nhiệt độ cực cao khiến máy bay khó cất cánh hơn – và trong một số điều kiện thực sự khắc nghiệt, điều đó có thể hoàn toàn bất khả thi,” ông nói.
Vấn đề này trở nên trầm trọng hơn tại các sân bay ở độ cao lớn, nơi không khí đã loãng hơn và đường băng ngắn, khiến máy bay có ít không gian hơn để tăng tốc. Theo chuyên gia Williams, ở nhiệt độ 20 độ C, máy bay chỉ cần đường băng dài 1900m là có thể cất cánh. Tuy nhiên, ở nhiệt độ 40 độ C, máy bay sẽ cần đường băng dài 2,5km để lên không trung.
‘Sự tĩnh lặng toàn cầu’
Williams và nhóm của ông đã nghiên cứu dữ liệu lịch sử từ 10 sân bay ở Hy Lạp, tất cả đều có đặc điểm là nhiệt độ mùa hè cao và đường băng ngắn. Họ nhận thấy sự nóng lên 0,75 độ C mỗi thập kỷ kể từ những năm 1970.
“Chúng tôi cũng đã thấy những cơn gió ngược dọc theo đường băng giảm 2,3 hải lý mỗi thập kỷ. Những cơn gió ngược có lợi cho việc cất cánh,” Williams nói. Nhưng một số bằng chứng cho thấy biến đổi khí hậu đang gây ra cái gọi là ‘sự tĩnh lặng toàn cầu’, đó là lý do tại sao gió dường như đang chậm lại.”
Sau đó, nhóm nghiên cứu đã đưa nhiệt độ và hướng gió đó vào máy tính tính năng cất cánh của nhiều loại máy bay, bao gồm cả Airbus A320 – một trong những loại máy bay phổ biến nhất trên thế giới.
“Những gì chúng tôi nhận thấy là trọng lượng cất cánh tối đa đã giảm 127 kg mỗi năm – gần tương đương với trọng lượng của một hành khách cộng với vali của họ. Điều này có nghĩa là máy bay có thể chở ít hơn một hành khách mỗi năm,” Williams nói.
Từ khi được giới thiệu vào năm 1988 cho đến năm 2017, A320 đã giảm hơn 3628kg trọng lượng cất cánh tối đa tại Sân bay Quốc gia Đảo Chios, sân bay chính trong nghiên cứu, có chiều dài đường băng chỉ dưới 1.500 mét.
Sân bay London City, thuộc khu tài chính của thủ đô Vương quốc Anh, cũng có một đường băng chỉ dài khoảng 1500m. Trong đợt nắng nóng năm 2018, hơn chục chuyến bay buộc phải cắt giảm hành khách để có thể cất cánh an toàn. Thậm chí, một chuyến bay buộc 20 hành khách phải quay lại sân bay mới có thể cất cánh. Năm 2017, hàng chục chuyến bay đã bị hủy hoàn toàn trong vài ngày tại Sân bay Quốc tế Sky Harbor của Phoenix, khi nhiệt độ ở đó lên tới 48,8 độ C, cao hơn nhiệt độ hoạt động tối đa của nhiều máy bay chở khách.
Một nghiên cứu từ Đại học Columbia dự đoán rằng đến năm 2050, một chiếc máy bay thân hẹp điển hình như Boeing 737 sẽ bị hạn chế trọng lượng thêm từ 50% đến 200% trong những tháng mùa hè tại bốn sân bay lớn của Hoa Kỳ: La Guardia, Sân bay Quốc gia Reagan, Quốc tế Denver và Sky Harbor. May mắn thay, các hãng hàng không không bất lực trước vấn đề này. Đã có nhiều giải pháp được đưa ra.
Ví dụ, các hãng hàng không sẽ lên lịch khởi hành xa thời điểm nóng nhất trong ngày, với nhiều chuyến khởi hành vào sáng sớm và tối muộn. Đây là một chiến thuật đã được sử dụng ở những vùng nóng như Trung Đông. Trong khi đó, những chiếc máy bay nhẹ hơn cũng ít bị ảnh hưởng bởi sự cố này. Vì vậy, điều này có thể đẩy nhanh việc sử dụng vật liệu composite như sợi carbon cho khung máy bay.
Trong thời gian các máy bay mới hơn ra mắt, các nhà sản xuất như Boeing đã cung cấp tùy chọn “nóng và cao” trên một số máy bay của họ, dành cho các hãng hàng không có kế hoạch sử dụng chúng rộng rãi ở các sân bay có độ cao lớn, nhiệt độ cao. Tùy chọn này cung cấp lực đẩy bổ sung và bề mặt khí động học lớn hơn để bù đắp cho việc mất lực nâng mà không làm thay đổi phạm vi hoặc sức chứa hành khách.
Tất nhiên, một cách tiếp cận quyết liệt hơn sẽ là kéo dài đường băng, mặc dù điều này có thể không thực hiện được ở tất cả các sân bay. Trong một số trường hợp, khi không có giải pháp nào trong số này được áp dụng, hành khách sẽ phải nhường ghế.
Tuy nhiên, đây sẽ vẫn là một vấn đề nhỏ trong tương lai gần. Những người buộc phải rời máy bay vì quá nóng là chuyện hiếm và sẽ hiếm trong tương lai. Hầu hết các máy bay không bao giờ đạt được trọng lượng cất cánh tối đa, vì vậy điều này sẽ xảy ra trong một số trường hợp hiếm hoi – chủ yếu là các sân bay có đường băng ngắn, ở độ cao lớn và vào mùa hè.
Tham khảo CNN
[yeni-source src=”” alt_src=”https://kenh14.vn/tai-sao-nhiet-do-cao-lai-khien-may-bay-cho-khach-kho-cat-canh-20230724175211475.chn” name=””]
