Tỷ lệ thất nghiệp của thanh niên Trung Quốc (16-24 tuổi) đang ở mức kỷ lục. Điều này có bình thường ở nền kinh tế lớn thứ hai thế giới?
Trung Quốc lần đầu tiên công bố số liệu về tỷ lệ thất nghiệp của thanh niên (16-24 tuổi) trong năm 2018. Từ mức 11,2% vào tháng 1 năm 2018, tỷ lệ thất nghiệp của thanh niên đã đạt mức kỷ lục 20,4% vào tháng 4 năm 2023. Điều này có nghĩa là cứ 5 thanh niên thì có 1 người thất nghiệp.
Thống kê tỷ lệ thất nghiệp của thanh niên Trung Quốc giai đoạn 2018-2023. Đồ họa: VTV Kỹ thuật số
So với tỷ lệ thất nghiệp của thanh niên lần lượt ở Mỹ, Hàn Quốc, Nhật Bản (độ tuổi 15-24) là 6,5%; 6,5%; 4,7%, con số này ở Trung Quốc cao gấp 3-4 lần.
Xu hướng thất nghiệp trong giới trẻ dự kiến sẽ không giảm, thậm chí tỷ lệ này có thể tăng lên 25% theo Citigroup, trong bối cảnh thị trường lao động Trung Quốc sắp đạt con số kỷ lục 11,6 triệu sinh viên để chào đón những sinh viên tốt nghiệp này. năm.
Thực tế, câu chuyện tỷ lệ thanh niên thất nghiệp cao ở Trung Quốc không phải là chuyện mới. Thông thường tỷ lệ này tăng cao từ đầu năm đến tháng 7 khi một lượng lớn sinh viên và sinh viên mới tốt nghiệp tìm được việc làm.
Tuy nhiên, các chuyên gia cũng chỉ ra nhiều nguyên nhân dẫn đến tỷ lệ thất nghiệp ở thanh niên cao kỷ lục hiện nay.
Thứ nhất , đại dịch COVID-19 kéo dài suốt giai đoạn 2020-2022 khiến nền kinh tế lớn thứ hai thế giới tăng trưởng chậm lại. Bị ảnh hưởng nặng nề nhất là nhóm ngành dịch vụ, trong khi đây là nhóm ngành có nhiều bạn trẻ theo học, nhất là tại các trường dạy nghề.
Thứ hai, việc chính phủ Trung Quốc điều chỉnh mạnh nhiều lĩnh vực như công nghệ, giáo dục, tài chính, bất động sản, giải trí, trò chơi điện tử… cũng khiến các doanh nghiệp hay startup phải sa thải nhân công.
Các lời mời làm việc cũng hạn chế hơn khi Trung Quốc mới mở cửa trở lại, nền kinh tế vẫn đang đối mặt với nhiều vấn đề.
Terry Yin, một nhà thiết kế trò chơi tại một công ty nhỏ có trụ sở tại Bắc Kinh, cho biết năm nay nhóm của anh đã nhận được 20 đơn xin việc cho vị trí dành cho sinh viên mới tốt nghiệp có kiến thức.
Xu Beibei, một nhân viên tại một công ty trò chơi trực tuyến khác có trụ sở tại Bắc Kinh, cho biết công ty của anh cũng nhận được hơn 200 đơn đăng ký từ các sinh viên mới tốt nghiệp cho 4 vị trí tuyển dụng trong năm nay.
Tân cử nhân Trung Quốc phải “giành giật” cho từng vị trí công việc trong bối cảnh nền kinh tế nước này bất ổn và tỷ lệ thất nghiệp cao. Ảnh: Tân Hoa xã.
Thứ ba, số lượng sinh viên tốt nghiệp đại học, cao đẳng tăng gấp 10 lần trong hơn 20 năm qua dẫn đến tình trạng “thừa thầy, thiếu thợ”. Minh chứng rõ nhất là nhiều nhà máy vẫn thiếu lao động, không tuyển được người, trong khi nhiều vùng quê cũng thiếu nhân lực nhưng không có thanh niên nào chịu về quê “làm ruộng”.
Khảo sát cho thấy 80% doanh nghiệp sản xuất trong nước cho biết lực lượng lao động của họ đang thiếu từ 10-30% so với nhu cầu. Bộ Giáo dục Trung Quốc cũng dự đoán nền kinh tế nước này sẽ thiếu hụt 30 triệu công nhân sản xuất vào năm 2025.
Các chuyên gia cho rằng giáo dục đã vượt xa nhu cầu của nền kinh tế Trung Quốc, vốn vẫn chủ yếu dựa vào sản xuất. Thay vì bằng cấp cao, điều cần thiết hơn đối với người lao động là đào tạo kỹ thuật và dạy nghề cho các công việc như vận hành thiết bị phức tạp hoặc vận hành hệ thống tự động.
Một cuộc khảo sát được thực hiện vào năm 2022 bởi công ty nghiên cứu ICWise (Trung Quốc) cho thấy hơn 60% sinh viên kỹ thuật chip tốt nghiệp ở Trung Quốc đại lục không có kinh nghiệm thực tập trong lĩnh vực này.
Trong khi đó, lĩnh vực bán dẫn dự kiến sẽ mất 200.000 nhân viên trong năm nay. Trong lĩnh vực Trí tuệ nhân tạo (AI), số lượng công việc không tuyển đúng người còn nhiều hơn, lên tới khoảng 5 triệu công việc.
Bằng đại học không còn là sự đảm bảo giúp giới trẻ Trung Quốc dễ dàng kiếm được công việc trí óc. Ảnh: F.T.
Tình trạng thiếu việc làm nghiêm trọng hơn đối với sinh viên tốt nghiệp có bằng cấp cao, những người thường mong đợi nhiều nhất từ thị trường lao động. Họ cho biết gia đình đã chi tới 1/3 thu nhập cho giáo dục.
Alan Rong, 26 tuổi, từng làm việc cho một công ty phát triển bất động sản ở tỉnh Sơn Đông. Nhưng anh ấy đã bị sa thải vào tháng 2 vừa qua. Dù có bằng cử nhân quản lý kỹ thuật, Alan Rong cho biết anh vẫn chưa tìm được việc làm mới trong thị trường việc làm khắc nghiệt hiện nay.
Alan Rong lấy bằng cử nhân quản lý kỹ thuật, nhưng không tìm được việc làm. Ảnh: ABCNews.
“Cha mẹ tôi đôi khi nói rằng những người không có bằng đại học làm việc tại các công trường xây dựng vẫn có thể kiếm được 10.000 nhân dân tệ (hơn 2.000 USD) một tháng, nhưng tôi không thể tìm được một công việc tốt.” , anh ấy đã chia sẻ. Alan Rong cảm thấy lo lắng và cho rằng mình “không có tương lai” và việc học đại học của mình thật “lãng phí”.
Theo trang web tuyển dụng Zhaopin.com, mức lương trung bình hàng tháng cho sinh viên tốt nghiệp cử nhân ở Trung Quốc vào năm 2022 là 6.295 nhân dân tệ (907 USD), giảm 6% so với một năm trước đó. . Theo Global Times, tình trạng dư thừa bằng cấp đã khiến mức lương khởi điểm trung bình của sinh viên tốt nghiệp đại học thấp hơn so với lao động phổ thông, chẳng hạn như nhân viên giao hàng.
Mới đây, dư luận Trung Quốc bàng hoàng và hoang mang khi hay tin 1/3 nhân viên mới tại một nhà máy sản xuất thuốc lá đều có bằng thạc sĩ của một số trường đại học hàng đầu Trung Quốc.
Truyền thông nhà nước Trung Quốc đã khuyến khích những cử nhân thất nghiệp từ bỏ tham vọng nghề nghiệp của họ và nhận những công việc đòi hỏi kỹ năng thấp hơn.
Trong những tuần gần đây, cả phương tiện truyền thông trung ương và địa phương của Trung Quốc đã đăng tải một loạt ví dụ về sinh viên tốt nghiệp đại học kiếm được nhiều tiền từ những công việc đòi hỏi kỹ năng thấp như bán hàng rong hoặc bán đồ ăn.
Tháng 3/2023, Đoàn Thanh niên nước này cũng chỉ trích những sinh viên trẻ mới ra trường ngoan cố trong khát vọng nghề nghiệp: thà thất nghiệp còn hơn “đi vặn vít trong nhà máy”. Tổ chức khuyến khích thế hệ hiện tại “cởi áo vest, xắn tay áo và ra đồng làm việc”.
Nhanh chóng, nội dung này nhận được nhiều phản ứng trái chiều trên mạng xã hội. Thanh niên thất nghiệp tin rằng chính phủ nên nỗ lực hơn nữa để tạo việc làm cho số lượng thanh niên có học ngày càng tăng.
Tỷ lệ thất nghiệp cao của thanh niên là một vấn đề đau đầu khó chịu vì nó sẽ có những tác động xã hội và chính trị không thể bỏ qua. Nhất là khi giới trẻ Trung Quốc đang dần chán công thức làm việc “996” (9h-21h, 6 ngày/tuần) và mệt mỏi với vòng quay đi làm chỉ để trả tiền nhà.
Những thách thức về nhân khẩu học cũng được giải quyết. Sinh viên tốt nghiệp ngày nay sẽ có trách nhiệm chăm sóc cha mẹ già của họ. Những bậc cha mẹ này đông hơn những người trẻ Trung Quốc, sau nhiều năm thực hiện chính sách kế hoạch hóa gia đình và xu hướng ngại sinh con gần đây của nước này.
[yeni-source src=”” alt_src=”https://kenh14.vn/gioi-tre-trung-quoc-that-nghiep-ky-luc-vi-dau-nen-noi-20230526095347954.chn” name=” “]
