Canh đậu đen tưởng chừng như dễ nấu nhưng không phải ai cũng nấu ngon được. Mẹ tôi thích nấu chè với đường mía.
Chè đậu đen mát lạnh |
Đã bao lần về quê, thưởng thức từng đĩa xôi, chén cơm mới, hớp ngụm nước lá vối, chén canh đậu mẹ nấu mà lòng vẫn bồi hồi, bồi hồi, nhất là từ khi mẹ gọi điện thoại chờ con về. Hào hứng vì bé sẽ được thủ thỉ với bố mẹ, được ngồi bên bếp lửa hồng nhìn mẹ nấu chén chè quen thuộc.
Quê tôi là một xã ven sông Thu Bồn (Quảng Nam), người dân còn nghèo. Ở đó, người dân chăm chút từng khóm khoai, luống rau, luống đậu để cải thiện cuộc sống. Lúc ở quê biết tôi thích chè đỗ đen nên năm nào mẹ cũng dành một sào ruộng để trồng. Vào mùa trồng trọt, những hạt đậu đen chỉ to bằng nửa đầu ngón tay đeo nhẫn được mẹ hái về phơi khô, để dành ăn quanh năm.
Có rất nhiều món ăn được chế biến từ đậu đen. Mỗi lần giỗ chậm mẹ bao giờ cũng nấu xôi đỗ đen. Rồi những hôm nhà có khách, mẹ nấu món hầm (gà, vịt…) nhất thiết phải cho thêm ít đậu đen mới đúng điệu. Tôi rất giống ông nội mình, khi còn sống cũng nghiện chè đỗ đen. Tuy nhiên, vì bận việc đồng áng nên thỉnh thoảng vào ngày giỗ, mẹ tôi lại nấu món canh đỗ đen. Đặc biệt, mỗi lần về quê, nhất là vào mùa hè, bao giờ mẹ tôi cũng nấu món canh đỗ đen để giải nhiệt.
Canh đậu đen tưởng chừng như dễ nấu nhưng không phải ai cũng nấu ngon được. Nguyên liệu chính để làm nên món chè đỗ đen khá đơn giản, gắn liền với tên gọi của nó. Chỉ vài lon đậu đen, vài lát gừng và đường vàng. Mẹ tôi thích nấu chè với đường mía. Theo kinh nghiệm, dùng đường bột pha mật để nấu chè, sao cho chè khi chín có màu hơi vàng. Chính đường bột đã tạo nên vị ngọt hòa quyện giữa vị béo của bột lọc với mùi thơm nồng của gừng… ăn vào mà như thưởng thức hết hương vị tự nhiên của vùng quê.
Nguyên liệu dân dã để nấu chè đỗ đen |
Để chuẩn bị cho món chè sáng mai, từ tối hôm trước, mẹ tôi chọn những hạt đậu căng tròn, loại bỏ những hạt lép hoặc sâu rồi ngâm nước ấm. Trời còn chưa sáng hẳn, mẹ tôi đã dậy lục lọi nhóm bếp, vo đậu đen, nhặt bỏ những hạt hư, ngâm cho mềm và không quên cho thêm vài hạt muối. Sau khi đậu chín sẽ thả đường bột vào. Nồi chè đã sủi bọt vẫn để lửa nhỏ đun thêm khoảng 15 phút cho đường thấm. Thỉnh thoảng khuấy bằng tay.
Mẹ thường khuyên, nếu muốn ăn “đặc” hơn một chút, có thể cho thêm một ít bột bắp hòa với nước, cho vào nồi chè đã nấu, khi chè sánh lại thì tắt lửa ngay. Người chế biến chỉ cần vô tình khuấy già tay một chút, chè sẽ mất đi hương vị đồng nội nhẹ nhàng của đậu, vị ngọt thanh của đường. Khi hoàn thành, nồi chè có màu sẫm gợn sóng, hạt đậu chín mềm nhưng còn nguyên hạt.
Công việc bận rộn kéo chúng ta ngày càng xa nhà. Tuy nhiên, cứ mỗi dịp hè về, chúng tôi lại thu xếp công việc để nhanh chóng về với bố mẹ. Dù đã ngoài 70 tuổi nhưng mấy ngày nay bà vẫn đi chợ, chuẩn bị nguyên liệu để nấu những món tôi thích. Từng ly chè nhỏ xinh từ đó trở thành nỗi nhớ của những người con xa quê.
Phan Thị Thanh Lý
[yeni-source src=”” alt_src=”https://www.phunuonline.com.vn/nang-he-nho-chen-che-dau-ma-nau-a1496917.html” name=””]