Nếu đến Châu Phong (An Giang) mà chưa nếm thử gỏi cá quả là một thiếu sót lớn. Các loại lá trộn gỏi có vị đắng nhưng vẫn có vị ngọt rất lạ.
Người Châu Phong luôn tự hào về món gỏi sầu đâu quê mình |
Ngày 20/5/2023, tại Hội ngộ các Kỷ lục gia Việt Nam lần thứ 52, gỏi sầu riêng An Giang được Tổ chức Kỷ lục Châu Á trao chứng nhận xác lập kỷ lục Châu Á về giá trị ẩm thực trong kỳ. 2022-2023. Điều này khiến người dân An Giang vui mừng, nhất là người dân xã Châu Phong, thị xã Tân Châu, tỉnh An Giang. Những trái sầu riêng từng mang lại hương vị rất riêng cho một món ăn đồng quê nay được xếp vào hàng đặc sản.
Quanh các tuyến đường thuộc ấp Vĩnh Tường 1, xã Châu Phong, thị xã Tân Châu, tỉnh An Giang và dọc các tuyến đường cặp bờ sông Hậu thuộc xã Châu Phong là những cây sầu riêng to đến 2-3 vòng tay người ôm mới xuể. Một số cây đã hơn 100 tuổi. Người dân nơi đây không cần bón phân hay chăm sóc mà cây sầu riêng vẫn phát triển và mang hương vị khác biệt so với sầu riêng trồng ở các vùng khác.
Bà Võ Trúc Giang (xã Châu Phong, thị xã Tân Châu, tỉnh An Giang) chia sẻ: “Tôi lớn lên ở Châu Phong. Từ nhỏ đã ăn sầu riêng Châu Phong rồi. Sau đó, tôi được đi nhiều nơi, nếm trải nỗi buồn ở những nơi khác và thấy nó đắng, rất khó nuốt. Trong khi đó ở quê tôi khi ăn vào có vị ngọt bùi. Không biết do thổ nhưỡng hay thế nào mà giống sầu riêng quê tôi, tôi cho người thân mang sang vùng khác trồng nhưng ăn không ngon”.
Nướng khô làm gỏi |
Chính hương vị đặc biệt của vị đắng nhưng hậu ngọt đã tạo nên sự khác biệt khi thực khách thưởng thức món gỏi Châu Phong. Mới đây, khi món gỏi sầu riêng được vinh danh, không chỉ cô Giang mà người dân An Giang rất vui mừng. Một người dân thị trấn Tân Châu bày tỏ: “Tôi rất tự hào với danh hiệu gỏi của quê mình. Trong gỏi sầu đâu có đủ ngũ vị (đắng, chua, cay, mặn, ngọt): vị đắng của sầu riêng, sau đó là hậu vị ngọt, vị chua chua mặn ngọt của nước mắm me và vị cay của ớt.
Để làm món gỏi sầu riêng, tùy theo thói quen và sở thích của mỗi gia đình mà có cách chế biến khác nhau. Thực ra bí quyết làm món ăn này không quá phức tạp nhưng cần phải “đúng điệu”. Lá sầu đâu đun với nước sôi (ngon nhất là đun với nước vo gạo nấu bằng củi) cho bớt đắng rồi trộn với thịt ba chỉ luộc thái mỏng, khô cá lóc hoặc cá lóc nướng xé nhỏ, dưa leo và xoài xanh bằm nhuyễn ( tùy sở thích có thể thêm tôm sú luộc bóc vỏ). Sau đó, trộn đều mọi thứ với nước mắm ớt chua ngọt cho vừa miệng rồi rắc thêm ít rau thơm, vài lát ớt cho món gỏi có màu sắc hấp dẫn.
Mắm me – tinh túy của gỏi sầu đâu |
Tuy nhiên, nước sốt me vẫn là tinh hoa của món ăn. Me mua về cho vào bát nhỏ, thêm chút nước rồi giã nhuyễn. Tiếp đến cho nước cốt me vào chảo, thêm nước mắm, đường, tỏi, ớt băm vào khuấy đều. Chén nước mắm me ngon khi được làm kẹo lại, chua chua ngọt ngọt. Sốt me được trộn trực tiếp vào gỏi. Vị béo của thịt, vị ngọt của tôm, vị mặn của khô, vị chua của nước mắm me và vị đắng hậu ngọt của lá sầu riêng Châu Phong ngấm dần vào vị giác, gây thích thú cho người thưởng thức.
Chị Võ Trúc Giang chia sẻ: “Gia đình tôi chỉ trộn lá sầu đâu với dưa leo, khô, xoài để món gỏi có vị chua chua, rưới chút mắm me. Tuy nhiên, một số gia đình khác có thể trộn thêm cà chua, thịt luộc vào gỏi sầu riêng. Nhà mình thường luộc sơ lá sầu đâu qua nước sôi sau khi rửa sạch, lúc đó sầu riêng sẽ có mùi thơm đặc trưng, màu xanh hấp dẫn, chỉ còn bông không trần mà còn tươi lẫn với nhau Sầu riêng không có tính hàn cao, nếu ruột yếu không nên dùng nhiều.
Hiện nay, sầu riêng đang là nguồn phát triển kinh tế của nhiều hộ gia đình. Khi chính vụ sầu riêng thường được bán với giá 50.000-60.000 đồng/kg, còn cao điểm giá lá sầu riêng lên tới 80.000 đồng/kg. Đặc biệt, sầu riêng lá có bông lên tới 150.000 đồng/kg.
Tháng 9 có thể thu hoạch lá non nhưng ngon nhất vẫn là lúc dưa bắt đầu nở vì lúc đó dưa còn búp sẽ ngọt hơn. Cây me chua không chỉ nở vào mùa đông.
Cây sầu riêng bao đời bám rễ giữ đất, cho bóng mát cho người dân Châu Phong. Nếu đến đây mà không nếm thử món gỏi sầu riêng thì quả là một thiếu sót lớn. Các loại lá trộn gỏi có vị đắng nhưng vẫn có vị ngọt rất lạ. Chính vị ngọt dịu, đắng nhưng không chát đã tạo nên sự khác biệt của cây sầu đâu nơi đây.
Bài và ảnh : Huyền Trang
[yeni-source src=”” alt_src=”https://www.phunuonline.com.vn/ve-chau-phong-an-goi-sau-dau-a1494125.html” name=””]