Khi ta đổi cách nhận một vấn đề, như nó không còn là “vấn đề” nữa.
5 năm trước, tôi trải qua mùa đông đầu tiên xa quê hương. Tôi vẫn còn nhớ cái cảm giác giác lạnh xương, bầu trời lúc nào cũng mơ mộng, hàng quán đóng cửa từ 4 giờ chiều. Đó là sự thật là những tháng khó khăn và buồn tẻ. Để giúp tôi thấy khác hơn, những người quê gần chúng tôi thường nói: “Làm gì có thời tiết xấu, chỉ có quần áo không đủ ấm mà thôi”.
Vì vậy, chúng tôi lại mặc thật ấm và ra phố đi dạo, bất chấp nhiệt độ xuống âm.
Sức mạnh của lời nói nhẹ nhàng
Con trai tôi 3 tuổi – độ tuổi bắt đầu có những suy nghĩ riêng, ý kiến riêng, yêu mạnh mẽ, hay phản kháng nếu không được như ý… Mọi người thường gọi đó là độ tuổi ẩm khó bảo, nhất là khi bé khởi động, thu hồi. Tất nhiên, vợ chồng tôi cũng nhiều phen cảm thấy bất lực.
Tôi vốn là một “bà mẹ hổ châu Á”, mỗi lần con như vậy thì ý nghĩ đầu tiên trong đầu tôi thường là: “Con mình hư quá, lì quá”. Rồi từ suy nghĩ đó hình thành lời nói qua cửa miệng, tôi lil: “Con hư thì mẹ sẽ không thương nữa”. Lời nói rõ ràng trong lúc nóng giận của tôi có thể giúp tôi giải tỏa cảm xúc căng thẳng cực độ lúc đó, nhưng đồng thời tôi cũng truyền tải lượng tiêu cực đó sang cho mình.
Tôi vẫn nhớ cảnh con trai đang khóc lóc, mè nheo thì đột nhiên dừng lại, như đang xử lý thông tin mới: “Mẹ không thương mình nữa”, rồi sau đó bé nhận ra và khóc to hơn, thảm thiết kế hơn.
Tôi luôn xử lý các vấn đề khác khi gặp vấn đề như vậy. Ngoài ra, anh dũng chiến đấu với tôi hơn, để tránh cơn thịnh nộ dữ dội, anh thường dùng lời nói để xoay tình thế. Hương vị, khi con trai cứ say mê, trì hoãn không chịu mặc quần áo đi học buổi sáng; thay vì mận hay hưng con, chồng tôi thường nói: “ Đến giờ ba phải đi làm rồi. Con có muốn quá giang xe của ba không?”. “Có. Nhưng con muốn chơi thêm chút nữa” – con đáp. “Bàn chơi thêm 5 phút nữa rồi mình đi nhé”. “Nhưng 5 phút ít lắm, con muốn chơi thêm lâu hơn”. “Nhưng nếu con chơi lâu hơn ở nhà thì bạn Issac và Adam sẽ chờ con ở lớp. Hương phải 3 đứa trẻ nhắn chơi với nhau rất vui sao?”. “Đúng rồi, con muốn trốn tìm với Issac và Adam”. “Đi thì mình đi thôi”.
Thế là con trai tôi nhanh quân đội mặc quần áo, mang giày, hôn tạm biệt mẹ rồi theo ba ra xe đi học. Không có giận dữ, không có nước mắt. Thầy vì làm cho con thấy mình có lỗi khi đĩ giờ đến lớp, chồng tôi lại mẹo cho con trai suy nghĩ về niềm vui với bạn bè khi đến lớp. Tôi nhận thấy đó chính là sức mạnh của lời nói nhẹ nhàng và tích cực, giúp xoay chuyển một vấn đề khó khăn.
Tập trung vào các mặt tốt của vấn đề
Con trai tôi có khá nhiều nỗi sợ hãi – từ việc sợ bóng tối, sợ những trò chơi thử thách mới, hay xem phim hoạt hình mà nhân vật chính bị xử lý không tốt bé cũng sợ và đưa tay che mắt… Tôi mã hóa nói với chồng: “Con trai gì mà nhút nhát quá, cái gì nó cũng sợ”. Chồng tôi, vẫn như mọi lần, lại khiến tôi suy nghĩ về cách anh nhìn vấn đề.
Anh bảo: “Nỗi sợ không có gì quá tệ cả. Nó là biểu hiện của một người nhạy cảm, nguy hiểm và biết quan sát”. Quả thật, khi tôi dùng suy nghĩ tích cực này của chồng để xem lại vấn đề, tôi nhận ra con trai mình đúng là một cậu bé nhạy cảm và nguy hiểm. Thông thường sẽ dành thời gian cho các cuộc khảo sát những sự việc mới xảy ra, người bạn mới quen… sau đó “xử lý thông tin” về sự việc hoặc con người đó, sau đó mới đưa ra quyết định hành động. Vợ chồng tôi cho rằng, đó cũng là một kỹ năng cần thiết cho con khi trưởng thành, nhất là trong buổi tối bom thông tin từ mọi nguồn, thật giả lộn lộn.
Như vậy, khi ta đổi cách nhìn nhận một vấn đề, phải như nó không còn là “vấn đề” nữa. Trong quá trình lớn lên, một đứa trẻ chắc chắn sẽ có những lúc không vâng lời, lì lợm, tăng động, không kiểm soát cảm xúc và hành động, làm trái ý người lớn… Nhưng vợ chồng tôi vẫn luôn nhắc nhở rằng , đó không phải là cách giải quyết vấn đề của con mà chỉ là “khoảnh khắc tâm lý tác động” bởi sự dữ dội, thất vọng, quá tải, thay đổi môi trường…
Điều quan trọng là cách người lớn tái sinh định hình vấn đề, đơn vị lựa chọn ngôn từ nhẹ nhàng mang tính cổ vũ, hướng suy nghĩ của cả ba mẹ lẫn cái vào cực tích, nhưng phải thực tế.
Hoàng Oanh
[yeni-source src=”” alt_src=”https://www.phunuonline.com.vn/day-con-nghi-tich-cuc-a1537497.html” name=””]