Ra riêng để tạo dựng một gia đình hạt nhân là mong muốn của nhiều cặp đôi. Tuy nhiên, quá trình phân tách này không phải lúc nào cũng suôn sẻ. Nhiều người đã chấp nhận bỏ lại nỗi buồn, sự thất vọng của cha mẹ ở phía sau.
Khái niệm gia đình hạt nhân ( thường được gọi là gia đình nhỏ) được sử dụng rộng rãi ở Hoa Kỳ, nơi thuật ngữ này được đặt ra lần đầu tiên vào năm 1955 bởi nhà xã hội học Talcott Parsons. Ngày nay, khi cấu trúc gia đình đa dạng hơn xưa, mô hình gia đình hạt nhân vẫn thể hiện sự thống trị của nó trong nhịp sống công nghiệp, hiện đại.
Hình ảnh chỉ mang tính chất minh họa – Shutterstock |
Trẻ thích tách, già thích hợp
Nhiều gia đình, họ tộc không thể cho con cái lập gia đình, dù kinh tế không eo hẹp. 32 tuổi, anh Trần Minh Đăng (Thủ Đức, TP.HCM) quyết định cưới vợ gấp. Lý giải về lý do mời cưới, anh cho biết: “Tôi đã hơn 30 tuổi nhưng bố mẹ vẫn kiểm soát như một đứa trẻ. Mỗi khi tôi qua đêm, ông bà lại trằn trọc không ngủ được vì lo lắng. Chị và cháu hỏi lịch học trong ngày của tôi, lúc nào cũng bắt tôi phải giới thiệu bạn gái để “chấm điểm”. Biết gia đình sốt ruột, tôi mạnh dạn yêu cầu: “Anh chỉ lấy vợ với điều kiện là được ra ở riêng.Bố mẹ tôi giận lắm, mắng tôi vì tội bỏ rơi họ. Tết vừa rồi, ông bà hào hứng gật đầu cho về nên rủ bạn gái ra phường đăng ký kết hôn ngay. Cơ hội “thoát thân” đến, phải nắm lấy…”.
Thanh niên luôn có xu hướng hướng ngoại, coi trọng tự do, quyền được phát triển…; Người già coi trọng nề nếp, nề nếp, gia phong…, họ quan niệm “thân gia càng phú”, con cái phải ở bên phụng dưỡng cha mẹ mới là đạo hiếu. Thế nên đương nhiên người trẻ thích ra ở riêng, còn người già thích ở với con cháu.
Lớn lên trong gia đình gần chục người, chị Thanh Lan (26 tuổi, ở Q.4, TP.HCM) ôm nỗi buồn: “Tôi thấy ngột ngạt khi ở với 6 cụ già gồm ông bà nội, cha mẹ và ông bà ngoại. . Có lần biết tôi ra phố Tây đi bar với một nhóm bạn, cả nhà chỉ trích tôi. Tôi có bạn trai nhưng không dám đi công tác xa. Khi nào mà tôi vẫn bị kiểm soát như ở thế kỷ trước?”
Thanh Lan cho biết, cô chỉ có 2 em gái nên gia đình muốn cô là tấm gương, đầu tàu cho các em, đồng thời giao cho Lan trách nhiệm chăm sóc ông bà cha mẹ, lo việc thờ cúng, hương khói. . Nhiều lần Lan xin đi học xa, xin ở lại ký túc xá nhưng bố mẹ không chấp nhận. Sợ con “tung bay như vịt trời”, bố mẹ ra điều kiện: sau này nếu Lan có chồng thì chồng Lan phải ở rể, được hưởng gia sản là căn nhà hẻm và tất nhiên phải lo thờ cúng, phụng dưỡng. quan tâm. cha mẹ.
“Mình từng có bạn trai, nhưng với yêu cầu “thêm người, không chấp mất người” thì không người đàn ông nào chịu được” – Lan than thở.
Ưu điểm nhỏ gọn, linh hoạt
Các nhà xã hội học định nghĩa gia đình hạt nhân là gia đình có hai thế hệ, bao gồm vợ, chồng và các con chưa lập gia đình. Khi trưởng thành và lập gia đình, những đứa trẻ rời nhà cha mẹ và lập gia đình riêng, hình thành một gia đình hạt nhân mới.
Xã hội càng phát triển thì nhu cầu “ra ngoài” càng cao. Nhiều nhà nghiên cứu cho rằng, gia đình hạt nhân là sản phẩm của hoàn cảnh lịch sử và văn hóa cụ thể. Chẳng hạn, các gia đình hạt nhân Việt Nam hiện nay thường gồm 3-4 người, rất gọn nhẹ, linh hoạt, dễ dàng thích nghi với điều kiện sống. Đại đa số các gia đình hạt nhân đều có nguồn gốc từ các gia đình nông thôn truyền thống. Khi cuộc cách mạng công nghiệp nổ ra trên khắp thế giới, những người lao động trẻ tuổi đã rời bỏ nông thôn và trang trại để đến các thành phố và thị trấn để làm việc.
Họ kết hôn, có con sau này. Nhà xã hội học Talcott Parsons từng nhận xét rằng mô hình gia đình nhỏ đã dần thay thế mô hình gia đình lớn vì nó phù hợp hơn với sự phát triển và nhu cầu của xã hội.
Hình ảnh minh họa – Freepik |
Tại các thành phố công nghiệp, khu đô thị mới, người ta dễ dàng bắt gặp những gia đình hạt nhân với hình ảnh quen thuộc là đôi vợ chồng trẻ cùng 1-2 con nhỏ chở nhau trên xe máy mỗi sáng. và vào cuối ngày. Vì tính chất gọn gàng nên ưu điểm của kiểu gia đình này là dễ tính toán các kế hoạch ăn ở, chi tiêu, học hành… Do ít người nên các thành viên có điều kiện quan tâm, chăm sóc cho nhau. khác. Nhiều không gian hơn để làm những điều bạn yêu thích. Cha mẹ trong gia đình nhỏ thể hiện là người độc lập, quyết đoán, không bị chi phối bởi bố mẹ chồng, bố mẹ chồng, cô dì chú bác,… Mối quan hệ vợ chồng thường bình đẳng hơn.
Tuy nhiên, nếu không có sự hỗ trợ của cha mẹ, người đứng đầu gia đình hạt nhân (thường còn trẻ và chưa có nhiều kinh nghiệm) gặp rất nhiều khó khăn trong việc gây dựng, điều hành và tổ chức cuộc sống. Hầu hết họ đều phải tự mua nhà, kiếm tiền trang trải sinh hoạt, nuôi con ăn học,… Tự do đồng nghĩa với… tự lo cho bản thân, không thể dựa dẫm vào cha mẹ. Khi nghỉ sinh con, vợ Minh Đăng liên tục từ chối yêu cầu đưa con về bà nội chăm sóc. Chị bàn với chồng: “Thà vợ chồng vất vả còn hơn không chịu về nhà ông bà ở. 2 thế hệ với 2 cách nuôi dạy con khác nhau làm sao tránh khỏi va chạm.
Không có ông bà nội giúp chăm con, đưa đón con, đi chợ, nấu ăn, dọn dẹp nhà cửa… nhiều chị em đã phải bỏ ra số tiền lớn để thuê các dịch vụ giúp việc. Nhiều bà mẹ đi làm dù bỏ tiền thuê người đưa đón, chăm con nhưng vẫn nơm nớp lo rủi ro khi con ở nhà với người giúp việc. Trong khi đó, nhiều ông bà khỏe mạnh có thể đưa đón, cho ăn, dạy dỗ các cháu học hành… Thậm chí, nhiều bà còn chăm cả cháu của bố mẹ mình.
Có một thực tế đáng buồn là mối quan hệ cha mẹ con cái trong nhiều gia đình hạt nhân không được êm ấm như mong muốn. Cha mẹ phải tập trung kiếm tiền, ti vi, thiết bị điện tử bỗng “vươn lên” thành “bảo mẫu công nghệ”, chi phối tâm tư, suy nghĩ và hành vi của trẻ. Các em không nhận được kinh nghiệm, kỹ năng sống từ sự kèm cặp của ông bà, cô chú như trước mà chủ yếu học từ YouTube, TikTok.
Báo hiếu cũng nên… uyển chuyển
Các nhà khoa học xã hội gọi đại gia đình gồm 3 thế hệ cùng chung sống dưới một mái nhà . Đây cũng là mô hình được người cao tuổi ưa thích bởi không chỉ đông đúc, gắn kết, các thành viên có thể giúp đỡ lẫn nhau mà còn dễ dàng lập gia thất, duy trì dòng họ… với cảnh “người một nhà”. tay” sẽ tốt hơn nhiều so với gia đình neo người, con cháu ly tán.
May mắn thay, ngày càng có nhiều bậc cha mẹ có đầu óc hiện đại. Họ cho phép con cái đến 18 tuổi mới xuất gia, hoặc học xong đại học có thể ra ở riêng. Những người này tự xác định mình là “nghỉ hưu để đi du lịch”, chơi thể thao, học hỏi những điều mới. “Tôi nuôi con, bà nuôi con”, họ không muốn ở chung với con dâu hay làm “bà bỉm sữa” trông cháu. Họ muốn con cái họ độc lập lãnh đạo gia đình và tự mình giải quyết vấn đề. Chỉ khi đó mới là sự trưởng thành thực sự.
“Tôi có thể giúp trông cháu khi bố mẹ bận đột xuất chứ không phải là người trông nom hộ cháu” là lời khẳng định của bà Lan Chi (58 tuổi, dì ruột Minh Đăng). Theo chị Chi, có nhiều cách thể hiện tình yêu mà không nhất thiết phải sống chung. Nếu ở gần thì cuối tuần con cháu về quê chơi với ông bà, nếu ở xa thì Tết hay hè về gặp nhau là đủ. Hàng ngày, ông bà – cháu có thể video call để thăm hỏi nhau.
Chi chính là người gợi ý anh trai và chị dâu bán căn nhà mặt tiền ở Thủ Đức, TP.HCM để mua 3 căn chung cư trong một khu nhà ở quận 11. Đại gia đình hiện chia thành 3 hộ nhỏ: bố mẹ Đăng; Gia đình chị gái Đăng và vợ Đăng. Sống gần nhau, các gia đình hạt nhân có thể quan tâm, giúp đỡ nhau một cách vừa phải, không làm mất đi quyền tự do và nghĩa vụ.
Nền nếp, truyền thống gia phong ngày nay có nhiều cách gìn giữ và chữ hiếu chủ yếu nằm trong suy nghĩ của mỗi người. Với suy nghĩ tốt, cá nhân sẽ biết cách phụng dưỡng cha mẹ. Không nên ràng buộc con cái với nhà cha mẹ bằng tài sản hay trách nhiệm chăm sóc, nuôi nấng, thờ phụng vì sớm muộn chúng cũng sẽ tìm cách thoát ra.
Châu Giang
[yeni-source src=”” alt_src=”https://www.phunuonline.com.vn/tao-lap-gia-dinh-hat-nhan-chap-nhan-noi-buon-cua-cha-me-a1494686 .html” tên=””]