Trường hợp khi còn sống cá nhân chưa làm thủ tục mua hóa giá nhà theo quy định của pháp luật, thì phải xác định quyền thuê nhà, mua nhà thuộc sở hữu nhà nước là quyền tài sản và được chuyển giao cho các thừa kế của người đó.
Hỏi: Gia đình tôi có thuê căn nhà thuộc sở hữu nhà nước. 3 thành viên trong gia đình gồm tôi, anh tôi và mẹ tôi đều cư trú trong nhà ấy. Từ năm 1992 đến năm 2009, mẹ tôi đứng tên hợp đồng thuê nhà. Năm 2009, mẹ tôi già yếu, đi đứng khó khăn, nên tôi và mẹ đã làm đơn ưng thuận cho anh tôi đại diện đứng tên thuê và mua hóa giá về sau.
Năm 2010, anh tôi làm thủ tục mua hóa giá và năm 2011 thì được cấp giấy chứng nhận. Nhưng sổ hồng chỉ đứng tên anh mà không có tên tôi và mẹ tôi. Sau khi được cấp giấy chứng nhận vào năm 2013, anh tôi âm thầm tặng nhà đất cho vợ anh ấy. Năm 2017, mẹ tôi chết không lập di chúc. Năm 2018, chị dâu tôi mang bán căn nhà nói trên nhưng bị tôi phát hiện, nên đã xảy ra tranh chấp. Tôi muốn biết, theo quy định thì mẹ tôi có quyền gì đối với nhà đất nói trên không? Và tôi có được thừa kế phần tài sản của bà không?
N.A.Q. (quận 6, TPHCM)
Trả lời: Theo quy định tại điều 105 và điều 115, Bộ luật Dân sự năm 2015 thì: “Tài sản là vật, tiền, giấy tờ có giá và các quyền tài sản; quyền tài sản được trị giá bằng tiền, bao gồm quyền tài sản đối với đối tượng quyền sở hữu trí tuệ, quyền sử dụng đất và các quyền tài sản khác”.
Tại án lệ số 31/2020/AL được Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao thông qua ngày 5/2/2020 đã xác định: trường hợp cá nhân thuộc diện được mua nhà thuộc sở hữu nhà nước theo Nghị định số 61/CP ngày 5/7/1994 của Chính phủ về mua bán và kinh doanh nhà ở, mà khi còn sống người đó chưa làm thủ tục mua hóa giá nhà theo quy định của pháp luật, thì phải xác định quyền thuê nhà, mua nhà thuộc sở hữu nhà nước là quyền tài sản và được chuyển giao cho các thừa kế của người đó.
Như vậy, trường hợp của gia đình ông có hoàn cảnh và tình tiết tương tự án lệ nói trên, nên hoàn toàn có thể áp dụng để yêu cầu chia di sản thừa kế phần (quyền) tài sản của mẹ ông để lại theo quy định của pháp luật. Nếu tài sản nêu trên là của 3 người có quyền mua hóa giá thì phần di sản thừa kế của mẹ ông để lại là 1/3 giá trị căn nhà đất nói trên – theo giá trị thị trường hiện nay.
Luật sư Huỳnh Minh Vũ
(Đoàn Luật sư TPHCM)
[yeni-source src=”” alt_src=”https://www.phunuonline.com.vn/quyen-thue-nha-thuoc-so-huu-nha-nuoc-co-duoc-thua-ke-a1481436.html” name=””]
