Trường dạy kỹ năng sống đầu tiên chính là gia đình

Ngày 9/6, Tổng thống Colombia Gustavo Petro cho biết 4 đứa trẻ đã được tìm thấy còn sống trong rừng sau khi chiếc máy bay chở các em bị rơi 5 tuần trước đó. Câu chuyện thần kỳ ở nước bạn đặt ra cho chúng ta câu hỏi về việc trang bị kỹ năng sống cho trẻ em. Thạc sĩ tâm lý Nguyễn Thị Mỹ Hạnh – Giám đốc Trung tâm đào tạo kỹ năng sống Ý Tưởng Việt – chia sẻ về vấn đề này.

Thạc sĩ Nguyễn Thị Mỹ Hạnh – Giám đốc Trung tâm đào tạo kỹ năng sống Ý Tưởng Việt – luôn tâm huyết với các chương trình đào tạo kỹ năng sống cho trẻ

PV: Qua câu chuyện của 4 cháu bé sống sót, ngoài yếu tố may mắn, ông đánh giá thế nào về kỹ năng sống (CNS) mà các cháu đã áp dụng?

Có thể bạn thích

Chuyện tình cha mẹ tôi: 7 năm đợi chờ đám cưới của mẹ

25/10/2024

Mẹ muốn đi chơi tết

25/10/2024

Tải thêm

Thạc sĩ Nguyễn Thị Mỹ Hạnh: Để có được điều kỳ diệu đó, trẻ phải có kỹ năng sống. Trẻ em ít nhất biết cách ăn quả dại, biết phân biệt quả ăn được và quả không ăn được. Sau đó định hướng cho trẻ tìm nguồn nước uống hoặc quan sát môi trường xung quanh, môi trường xung quanh để tìm nơi trú ẩn an toàn. Đây là những kỹ năng sinh tồn, kỹ năng sống trong môi trường tự nhiên mà trẻ đã được trang bị trước đó trong quá trình học hỏi và quan sát từ cuộc sống.

Trẻ em cũng có thể dùng lá để làm tấm che hoặc có thể kiếm củi để đốt và sưởi ấm. Quan trọng hơn, trẻ còn có thể tìm cách đốt, tạo khói và phát tín hiệu cầu cứu.

Trẻ cần môi trường để quan sát thế giới tự nhiên và môi trường để trải nghiệm, thực hành, hình thành phán đoán, cũng như niềm tin sâu sắc rằng “khi làm được những điều này, cơ hội sống sót của trẻ sẽ tăng lên”. Khi chúng tôi nói may mắn, họ đã may mắn được lắp CNS trước khi sự cố xảy ra. Điều này khiến trẻ em có thể nắm bắt vận may của mình – cơ hội sống sót và giúp đỡ những đứa trẻ khác sống sót.

* Xin thầy cho biết kỹ năng sống quan trọng nhất cần trang bị cho trẻ.

– Kỹ năng sống có nhiều dạng: kỹ năng an toàn, kỹ năng giao tiếp, kỹ năng tự nhận thức, kỹ năng sống trong môi trường tự nhiên, kỹ năng xã hội… Tất cả những kỹ năng này nhằm giúp trẻ hiểu bản thân, nhận ra giá trị của bản thân, chung sống và tương tác với người khác, sống có ích, hài hòa với môi trường tự nhiên và cộng đồng xã hội vì một cộng đồng tốt đẹp hơn. Ở lứa tuổi nào cũng cần được học và trang bị những kiến ​​thức về kỹ năng sống.

* Những điều nên tránh khi dạy kỹ năng sống cho trẻ, thưa bà?

– Kỹ năng sống là kỹ năng tâm lý xã hội giúp hình thành năng lực ứng phó có hiệu quả trước những yêu cầu khó khăn, thử thách của cuộc sống. Trẻ phải có những thao tác, hành vi, thói quen tích cực trên cơ sở nhận thức đúng, kiến ​​thức đúng, môi trường trải nghiệm để thực hành, rèn luyện… thì mới hình thành năng lực thực sự.

Vì vậy, chúng ta nên tránh chạy theo trào lưu, học theo kiểu “cưỡi ngựa xem hoa” hay tham gia những chương trình quá thổi phồng, không có môi trường rèn luyện, rèn luyện. Nếu các em học mãi hoặc chỉ học trên bề mặt thì khó có thể trở thành năng lực thực sự bên trong để có thể ứng phó linh hoạt với từng trường hợp cụ thể.

Rèn luyện kỹ năng thoát hiểm khi gặp hỏa hoạn, trẻ có thể ứng phó khi có sự cố cháy nổ – Ảnh: Trung tâm Đào tạo Kỹ năng sống Ý Tưởng Việt

* Có ý kiến ​​cho rằng không nên dựng kịch bản xấu vì sợ gây tâm lý sợ hãi, hoang mang ở trẻ. Phải chăng đây là rào cản khiến các bậc cha mẹ ngần ngại trong việc giáo dục, trang bị kỹ năng sinh tồn cho trẻ?

– Thường trong quá trình dạy trẻ kỹ năng sống, chúng ta hay đặt một trường hợp điển hình hoặc đặt trẻ vào tình huống giả định: trẻ gặp người xấu, bị xâm hại, bị bắt cóc, bị hỏa hoạn… Có người cho rằng câu nói đó đó là “điềm gở”, là xui xẻo, không tốt.

Tuy nhiên, chúng ta không thể ở bên con 24/7 để giám sát mọi thứ. Khi con lớn, có thể tự đi trên đôi chân của mình, cha mẹ không thể sống thay con hay bảo vệ con một cách tuyệt đối. Chúng ta không thể mong con mình lúc nào cũng bình an vô sự, không có chuyện gì xảy ra.

Thay vì sợ hãi, chúng ta nên định hướng cho con ngay từ đầu, đặt giả định để con luôn trong tâm thế tích cực, chủ động. Tôi thấy rằng phản ứng linh hoạt để xử lý những vấn đề thuộc về mình và tự bảo vệ, quản lý chính mình là một trong những yếu tố cần thiết, một trong những điều kiện tiên quyết để cứu sống mình. . Từ việc yêu bản thân, luôn trong tư thế bảo vệ mình tối đa, tôi mới có thể tự tin trong cuộc sống. 

Các bé tham gia chương trình kỹ năng sống thoát hiểm do Trung tâm đào tạo kỹ năng sống Ý Tưởng Việt tổ chức

* Hiện nay, học sinh các cấp đều được tham gia chương trình kỹ năng sống tại trường, cuối năm học các em còn được cấp giấy chứng nhận. Cha mẹ có thể yên tâm rằng con mình đã được trang bị đầy đủ kỹ năng sống?

– Trang bị những kỹ năng sống cần thiết cho trẻ là trách nhiệm của cha mẹ và mọi gia đình. Trên tất cả, trách nhiệm và nghĩa vụ của chúng ta đối với con cái là bảo vệ mạng sống của chúng và cho chúng khả năng sinh tồn.

Vì vậy, chúng ta không nên ỷ lại vào thực tế nhà trường đã dạy, các em đã học mà tin tưởng giao phó tất cả những điều đó cho nhà trường.

Cha mẹ nên tạo ra một môi trường trong gia đình để trẻ có thể trải nghiệm. Đó có thể là phân biệt thực phẩm độc và không độc, phân biệt hạn sử dụng của thực phẩm, an toàn điện, lửa, nước…

Cha mẹ hãy là những người thầy đầu tiên dạy kỹ năng sống, kỹ năng sinh tồn cho con.

* Cảm ơn. 

Tô Diệu Hiền  (thực hiện)

[yeni-source src=”” alt_src=”https://www.phunuonline.com.vn/truong-hoc-ky-nang-song-dau-tien-la-gia-dinh-a1493884.html” name=” “]