Ngày kỷ niệm tuy đã khác xưa nhưng vẫn là dịp để gắn kết sợi dây tình thân giữa các thế hệ.
Sáng sớm tôi nhận được tin nhắn của mẹ: “Vợ chồng con thu xếp cuối tháng sau về giỗ ngoại. Lần này mời toàn thể con cháu”. Tin nhắn của mẹ nhắc tôi mấy năm rồi không về quê dự đám giỗ. Có năm vì dịch bệnh, có năm bận công việc, tôi chỉ gọi về bảo mẹ mua nhang cho ông bà.
Nếu ai đã từng lớn lên ở nông thôn, chắc hẳn đều biết ngày xá tội vong nhân là ngày mà ngoài ngày Tết, được cả trẻ con và người lớn mong chờ; bởi đó là dịp để gia đình xích lại gần nhau, gắn kết sợi dây tình thân, nhắc nhở con cháu về tổ tiên. Đám giỗ ở quê tôi thời thơ ấu thật đẹp.
Hình ảnh cho mục đích minh họa |
Gia đình tôi sống ở nhà của ông tôi vào thời điểm đó. Ông là chủ gia đình nên năm nào cũng có hàng chục người chết. Ngày giỗ nhỏ, ông bà chuẩn bị mâm cơm chỉ cúng con cháu trong nhà, còn giỗ lớn phải chuẩn bị trước vài ngày để mời khách. Khi thấy ông ra vườn cắt lá chuối gói bánh tét, bà lấy đũa ra phơi nắng tôi mới biết nhà mình sắp có giỗ. Hôm trước cô đi khắp phố chọn mua gà, mẹ và các dì bàn nhau nấu món gì để đi chợ mua sắm.Cha tôi phụ trách lau bàn thờ, dựng rạp, kê bàn ghế mời khách.
Ngày giỗ, từ sáng sớm nhà đã đông nghịt người. Người thân của anh mang đến những gói bánh mì, những chai rượu, v.v. đem về đặt trên bàn thờ. Trong bếp, các cô chú vui vẻ vừa nấu nướng vừa trò chuyện rôm rả. Bên bàn nhậu trước nhà, nam nữ ngồi têm trầu, uống trà kể chuyện xưa.
Đối với lũ trẻ chúng tôi, vui vì được gặp gỡ, chơi đùa với những đứa bạn cùng trang lứa, nhưng chúng tôi háo hức bởi mùi thơm tỏa ra từ căn bếp từ những món ăn. Tôi thích đứng dưới bếp nhìn những người phụ nữ trong nhà thoăn thoắt làm việc, người cuốn nem, người làm gà, người nhặt rau, người thái thịt…. Đôi khi mẹ nhắc tôi: “Ra ngoài chơi đi, ở đây đông lắm” nhưng tôi chỉ đứng đó và sụt sịt. Ngày giỗ, bà thường nhắc mẹ nấu thêm mấy món ăn, nhất là xôi thịt, bánh để gói gửi bà con mang về làm quà cho con cháu.
Những ngày giỗ là dịp để các thành viên trong gia đình gặp gỡ, hỏi thăm sức khỏe, công việc của nhau, chia sẻ vui buồn, thắt chặt thêm tình đoàn kết. Người già ôn chuyện cũ, người trẻ biết thêm về truyền thống gia tộc, gia đình. Nhờ vậy, chúng tôi mới biết các cô chú, anh chị em họ ở xa, thỉnh thoảng mới về quê vào ngày giỗ chạp.
Ảnh chỉ mang tính chất minh họa – Đỗ Tĩnh |
Khi tôi lớn lên, đi học và định cư ở xa, tôi không còn dự những đám giỗ ở quê nữa. Nhưng mỗi lần về, kỷ niệm lại thêm chênh vênh. Người dân không còn tụ tập nấu nướng, chuẩn bị mà chủ yếu thuê đồ ăn sẵn, chỉ cần bày lên mâm. Con cháu có vẻ bận rộn hơn, nếu ai sắp xếp được thì về một lúc rồi ra về, thậm chí có người không gửi quà trong phong bì để thắp hương cho ông bà.
Trẻ em gặp nhau không phải chơi, vì chúng đang lướt điện thoại. Không khí ngày giỗ không còn ấm áp mà có chút náo nhiệt của cuộc sống. Chỉ có người già nhớ đến ngày giỗ, còn con cháu như chúng tôi, khi nhắc đến. Mỗi lần nhớ đến không khí giỗ chạp ở quê, tôi lại tự nhắc mình phải thu xếp công việc để về quê.
Ngày giỗ tuy khác xưa nhưng vẫn là dịp để gắn kết sợi dây tình thân qua các thế hệ, vừa để tưởng nhớ tổ tiên đã khuất, vừa để kết nối con cháu hiện tại.
Hà Lâm
[yeni-source src=”” alt_src=”https://www.phunuonline.com.vn/ve-que-an-gio-a1494033.html” name=””]